فاطمه قناتیان جهرمی - مدرس دانشگاه فرهنگیان شیراز

شرایط تمرین و اموزش می تواند باعث برآورده شدن نیاز اساسی روانشناختی استقلال گردد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر نوع بیان آموزشی بر یادگیری مهارت پرتاب دارت بود. در این تحقیق نیمه تجربی ۴۸ نفر از دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان به صورت نمونه گیری دسترس انتخاب و به شکل تصادفی در قالب سه گروه تحت سه نوع بیان آموزشی (حمایت کننده استقلال، کنترل کننده وخنثی) قرار گرفتند. هر سه گروه ابتدا یک فیلم آموزشی یکسان از پرتاب دارت را به شکل بی صدا مشاهده کردند. سپس ۲۱ پرتاب (پیش آزمون) انجام داده و آنگاه هر گروه فیلم آموزشی مخصوص خود را دیدند. آموزش ها در فیلم دوم طراحی شده بود که باوجود اطلاعات تکنیکی یکسان، درجات مختفی از حق انتخاب یا اجبار را برای اجرای تکلیف فراهم می نمود. متعاقبا هر گروه ۵۱ پرتاب به عنوان آزمون اکتساب (پس آزمون) انجام دادند. در روز دوم همه گروه ها بدون دریافت آموزش، ۲۱ پرتاب (آزمون یادداری) انجام دادند. همه آزمودنی ها بعد از پیش آزمون، پس آزمون و آزمون یادداری پرسشنامه انگیزش درونی مک ایولی وهمکاران ۱۹۹۱ را برای سنجش انگیزش درونی و حق انتخاب تکمیل نمودند. نتایج آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر نشان داد که بیان آموزشی در گروه حمایت کننده استقلال با تاثیر برانگیزش درونی و با واسطه ادارک حق انتخاب بالاتر در این گروه، به طور معناداری باعث تسهیل یادگیری شد. براساس یافته ها می توان چنین نتیجه گرفت که القای حس استقلال به فراگیران با تاثیر بر وضعیت انگیزشی فرد منجر به بهبود یادگیری می شود.

حق انتخاب ادراک شده، انگیزش درونی، بیان آموزشی