مهرناز نیک نام - کارشناس مهندسی منابع طبیعی- مرتع و آبخیزداری
مجید صوفی - عضو هیئت علمی – مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
محمدمحسن ظریفکار فرد - کارشناس مهندسی منابع طبیعی- مرتع و آبخیزداری
اصغر محمدی - کارشناس مهندسی منابع طبیعی- مرتع و آبخیزداری

یکی از نیازهای پروژه های فرسایش برآورد حجم فرسایش آبکندی است. حجم فرسایش آبکندی ازمجموع احجام جزئی بدست میآید. حجم جزئی از حاصلضرب متوسط سطح مقطع در طول مسیری از آبکند حاصل می شود. دقت حجم برآوردی از فرسایش آبکندی بستگی به فاصله بین مقاطع عرضی و روش اندازهگیری شده دارد. این تحقیق در نظر دارد تا با بررسی روشهای مختلف اندازه- گیری سطح مقطع و فاصله مختلف بین مقاطع عرضی در آبکندهای منطقه بن رود زنگنه فارس به تبین زوایای این مسئله به پردازد. در این تحقیق ششسیستم آبکندی در بن رود زنگنه در نزدیکی شیراز انتخاب و بر اساس ویژگیهای خاک و شکل مقطع عرضی مسیرهائی با طول 20 تا 25 متر از آبکند انتخاب و مقاطع با فواصل یک متر انتخاب شد. در هر مقطع ، روش اندازهگیری با متر و تهیه تصویر از مقطع عرضی مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا در هر مقطع عرض بالا، پائین و عمق آبکند اندازه گیری شد و از همان مقطع با قرار دادن مقیاس تصویر دیجیتال تهیه گردید. سطح مقطع با روش متر با استفاده از فرمول هندسی محاسبه گردید و مساحت مقطع به روش دیجیتال نیز در نرم- افزار اتوکد 2008 محاسبه شد. حجم مسیرهای انتخابی با فاصله مقاطع یک تا 10 متر در هر دو روش برآورد شد وبا استفاده از مقایسه خطای مطلق مناسبترین فاصله مقاطع عرضی از نظر علمی و عملی معرفی گردیدند. نتایج این تحقیق نشان داد که 65 درصد از اطلاعات برآوردی توسط روش تصویری دارای خطای کمتری نسبت به روش اندازهگیری با نوار متر میباشد. تمامی مشاهدات نشانگر این واقعیت است که با افزایش فاصله بین مقاطع عرضی به 6 تا 7 متر ، میزان خطای مطلق در هر دو روش افزایش یافته و به بیش از 30 درصد میرسد