معناشناسی تربیت اسلامی مبتنی بر متن مقاتل در واقعه عاشورا

هدف این نوشتار، تبیین معنای تربیت اسلامی در  متن واقعه عاشوراست. پرداختن به این موضوع می تواند به غنای گفتمان و الگوی تربیت اسلامی کمک کند. این مطالعه، یک تحقیق بنیادی است که به منظور گردآوری داده ها از روش اسنادی و فن کتابخانه ای بهره برده شده است. مبنای کار، کتب مقاتل نفس المهموم، محن الابرار، ترجمه لهوف، ابی مخنف، قمقام زخار و صمصام بتار و مقتل الحسین علیه السلام بوده که برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای متن محور استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق کل عباراتی است که واژه تربیت و مرادفات آن در آنها بوده است و نمونه نیز به طور تمام شمار ملحوظ شده است. پس از اتمام جستجو در مقاتل یادشده تعداد ۷۵ عبارت حاوی واژگان تربیت و مرادفات آن به دست آمد. یافته ها نشان داد که مبانی تربیت، اهداف تربیت، عوامل تربیت، موانع تربیت، مصادیق تربیت، اضداد تربیت، محتوای تربیت و کارگزاران تربیت از مفاهیم اصلی قابل بهره برداری و استنباط و استخراج از متن مقاتل عاشورا مربوط به واژه تربیت اسلامی بوده است. بیشترین عامل هم مربوط به خود شخصیت امام حسین(ع) بوده است که از ابعاد گوناگون محور تربیت اسلامی محسوب می شوند.

Keywords:

معناشناسی , تربیت اسلامی , مقاتل , عاشورا