تحلیل ساختار فکری مطالعات ربط در بازیابی اطلاعات در وبگاه علوم (Web of Science) طی سال های ۲۰۰۹- ۲۰۱۸

هدف: پژوهش حاضر جهت بررسی تولیدات علمی حوزه ربط در بازیابی اطلاعات به شناسایی مهم ترین نویسندگان، کشورها و خوشه های موضوعی این حوزه پرداخته و از فنون تحلیل هم نویسندگی و هم واژگانی به منظور ترسیم نقشه علمی با بهره گیری از نرم افزارهای دیداری سازی علم استفاده نموده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با استفاده از روش های علم سنجی و با فن تحلیل هم نویسندگی و هم واژگانی انجام شده است. جامعه آماری شامل ۲۵۳۰ مقاله نمایه شده در وبگاه علوم در حوزه ربط در بازیابی اطلاعات در بازه زمانی ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ می باشد که با استفاده از روش های آمار توصیفی در نرم افزارهای VOSviewer، Premap و Bibexcel بررسی شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین سهم مقالات تولیده شده با ۲۹۳ عنوان مربوط به سال ۲۰۱۵ می باشد. نقشه همکاری نویسندگان نمایانگر ۶ خوشه است که «هوآنگ»[۱]، «خوزه»[۲]، «دی ریک»[۳]، «زاکون»[۴]، «سانگ»[۵]، و «شولر»[۶] در مرکزیت این خوشه ها قرار دارند و بیشترین مشارکت را در شبکه علمی همکاری نویسندگان داشته اند. همچنین مشخص شد کشورهای آمریکا، چین، انگلستان، کانادا، هندوستان و فرانسه از بیشترین مشارکت در شبکه علمی همکاری بین کشورها برخوردار بوده اند. یافته های مربوط به تحلیل هم واژگانی نیز منجر به شکل گیری شش خوشه در این حوزه شد که از مهم ترین خوشه ها می توان به بازیابی اطلاعات، موتورهای جستجو و بازخورد ربط اشاره کرد. نتیجه گیری:افزایش تولیدات علمی در حوزه ربط در بازیابی اطلاعات بیانگر اهمیت روزافزون این حوزه در علم اطلاعات و دانش شناسی می باشد. نتایج تحلیل خوشه های موضوعی به دست آمده در این پژوهش حاکی از آن است که محققان این حوزه همچنان که اصول کلی و سنتی این حوزه را مورد بررسی قرار می دهند، از تحولات جدید در این حوزه نیز غافل نبوده اند و به طور همزمان همه موارد را مورد مطالعه قرار می دهند.  

Keywords:

بازیابی اطلاعات , ربط , نقشه علمی , علم سنجی , تحلیل هم واژگانی , تحلیل هم نویسندگی