ماشین تولید فقر و تاثیر آن بر فضای ایران

منشور گام دوم انقلاب در دو بند بطور صریح (بند ۵ از بخش نخست و بند ۴ از توصیه ها) و در سه بند بطورتلویحی به موضوع عدالت در جامعه اشاره دارد. به همین خاطر اندیشکده آمایش بنیادین در سال گذشته در پیوظایف تکلیفی، به بررسی موضوع عدم تعادل فضایی در ایران مبادرت کرد و دست به سلسله بررسی هایی زد کهنتایج حاصل از آن برخلاف نتایج بدست آمده از سیزده طرح مطالعات اجتماعی پیشین به نکتهای قابل تامل اشارهدارد و آن اینکه تولید فقر و شکاف بین فقرا و اغنیا که در عصر ما سیری همواره فزونی داشته است مولود ماشینبزرگتریست که ماهیتا به تولید فقر مبادرت می کند. این نتایج می تواند گزاره بند اول افق از نگاه آمایش سرزمینی درافق ۱۴۴۴ که "در آن زمان ایران باید با حداقل نابرابری های فضایی همراه شود" را پشتیبانی عملی نماید. اینمقاله که با روش پدیدارشناسی با رویکرد تحلیل متن ژانت تدوین شده، سعی دارد زمینه و الزام تحقق چنین اهدافیرا در حوزه آمایش بنیادین تشریح و نتایح حاصله از بررسی مکانیسم عملکرد تاریخی از آنچه که تحت عنوانتوسعه رخ داده است را مورد بحث قرار دهد. این روش که گامی فراتر از بررسی عینیت های ملموس و هندسهابزاری است، که در چند دهه اخیر همه محققان داخلی و خارجی بر طبل آن کوبیده اند. نتایج حاصل از این تحقیقحکایت از آن دارد که:*شناخت مکانیسم تولید فقر، مقدم بر اندیشه های نظری توسعه است.* ساختار مدیریت اداری کشور که در زمان پهلوی اول براساس الگوی سلسله مراتبی تغییر یافت ماهیتا افتراقآفرین و عامل اصلی در دو قطبی شدن جامعه، افزایش فاصله فقر و غنی و عدم تعادل فضایی در ایران بوده است.* تعادل فضا در ایران در گرو تغییر ساختار مدیریت اداری ایران از الگوی سلسله مراتبی به الگوی مدیریت شبکه-ای در واحدی سرزمینی است.*مرجح بودن مکانی در توزیع درآمدهای ملی در الگوی مدیریت شبکه ای جدید، ملغی و اختصاص ها بر اساسشاخص واحد جمعیت_وسعت تغییر می یابد.

Keywords:

آمایش سرزمین , پدیدارشناسی , تعادل فضایی , الگوی شبکه ای مدیریت