مصطفی رسولی نژاد - ، دانشجوی کارشناسی ارشد ترجمه عربی دانشگاه سمنان و دبیر آموزش و پرورش شهرستان مهدیشهر
سیدرضا میراحمدی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان
حبیب کشاورز - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان

ارتباط بین ایران و کشورهای عربی و وامگیری از زبانهای یکدیگر باعث بروز بسیاری از تشابهات در نظام زبانی فارسی و عربی شده است. از جمله مسائل مهم به وجود آمده در این ارتباط، پدیده »تداخل زبانی« است که در هنگام استفاده از زبان عربی پدیدار شده و بر فرایند آموزش و یادگیری زبان عربی تاثیر میگذارد. تداخل موجود بین این دو زبان، دو تاثیر مثبت و منفی به همراه دارد. با وجود تاثیرات منفی تداخل، به منظور تسهیل در امر آموزش و یادگیری زبان عربی میتوان از جنبه های مثبت این پدیده بهره کافی گرفت. این پژوهش با هدف تبیین تداخل مثبت زبانی، به استخراج تشابهات موجود در واج، واژگان و دستور دو زبان و مقایسه آنها پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بسیاری از واژگان عربی در فارسی دچار تغییر یا تحول معنایی نشده و معنایی یکسان در دو زبان دارند. این عدم تغییر و تحول معنایی باعث یادگیری آسانتر برخی واژگان دخیل خواهد شد. از طرفی برخی تشابهات دستوری در دو زبان وجود دارد که با بهره گیری اساتید و مدرسان زبان عربی از این تداخلات دستوری مشابه و موجود بین دو زبان، فرایند آموزش تسهیل میشود. یادگیرنده زبان دوم همیشه دنبال راهی میگردد که یادگیری را برای خود آسانتر و جذاب کند؛ بنابراین با استفاده بیشتر از این تشابهات و یادآوری آن به یادگیرنده در هنگام آموزش، رغبت وی به یادگیری زبان عربی افزونتر خواهد شد.

تشابهات میان زبانی، تداخل زبانی، تداخل مثبت، آموزش زبان عربی.