مقایسه کاربری های سنتی سرزمین با توان اکولوژیک منطقه، مطالعه ی موردی: حوضه آبخیز نیرچای (آغلاغان چای)

آمایش سرزمین و استفاده صحیح و متناسب با ویژگیهای محیطی از منابع و داده های طبیعی در سطح منطقه و کشور، از اصول اولیه و مهم توسعه پایدار است. در شهرستان نیر نحوه استفاده از سرزمین براساس توان اکولوژیک صورت نمی گیرد. این پژوهش برآن است تا مقایسه ای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک حوضه آبخیز آغلاغان چای شهرستان نیر جهت ساماندهی بهره برداری بهینه از امکانات منابع طبیعی و حفظ محیط زیست در این حوضه انجام دهد. در ارزیابی تواناکولوژیکی حوضه از روش مک هارگ (Mc Harg) و مدل اکولوژیکی مخدوم استفاده شد. بر این اساس ابتدا منابع اکولوژیکی شناسایی شدند و تجزیه و تحلیل و جمعبندی آنها با روی همگذاری لایه های اطلاعاتی، به منظور تعیین واحدهای همگن زیست محیطی، انجام شد.. به منظور سنجش میان توان طبیعی آبخیز و نوع استفاده های فعلی آن، دو نقشه آمایش سرزمین و کاربریهای فعلی اراضی بر همدیگر در محیط GIS انطباق داده و میزان تناسب کاربریهای فعلی با توان اکولوژیکی منطقه تعیین شد. نتایج مقایسه دو نقشه توان اکولوژیکی و کاربری فعلی اراضی، ۲۴/۶ درصد کشاورزی آبی، ۴۱/۴ درصد کشاورزی دیم، ۳۲ درصد مرتعداری، ۱/۲ درصد جنگلداری و ۱ درصد کاربری شهری و صنعتی متناسب با توان سرزمین حوضه مورد بررسی است .با توجه به نتایج و بررسیهای صورت گرفته مشخص شد که مناطق کشاورزی دیم بیشترین و مناطق مسکونی کمترین میزان تناسب را با توان اکولوژیکی منطقه دارد بنابراین قبل از اینکه منابع طبیعی منطقه از بین بروند باید نسبت به تغییر کاربری مناطق شهری و صنعتی اقدامات لازم از سوی مسئولین صورت گیرد.

Keywords:

آمایش سرزمین , توان اکولوژیک , روی هم گذاری , حوضه آبریز , کاربری اراضی