زهرا اسلامی - دانشجو دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه شهرکرد
حسین ملکی نژاد - دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
خدایار عبدالهی - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه شهرکرد

مدیریت بهینه کمی منابع آب در ایران با توجه به وضعیت اقلیمی و خشکسالی های پیاپی حائز اهمیت است. رگبار طرح یکی از پارامترهای مهم طراحی سازه های هیدرولیکی است که برای دوام و دوره بازگشت معین از روی منحنی های شدت- مدت - فراوانی استخراج میشود و وجود آن برای برآورد دبی اوج سیلاب در هر منطقه ای ضروری میباشد. تاکنون مدلهای مختلفی جهت تخمین بارانهای کوتاه مدت توسط پژوهشگران درکشورهای مختلف دنیا ارائهشده است. در ایران رابطه بل در تحقیقات مختلفی بررسی شده است. علاوه بر رابطه بل، برای تحلیل منطقه ای بارش روابطی توسط قهرمان ارائه شده است. در پژوهش حاضر ابتدا مقادیر شدتهای بارندگی حداکثر مشاهداتی با تدام های زمانی مختلف رگبار به روش ویبول، احتمال تجربی رخداد آنها تعیین شده است سپس بر اساس تفسیر چشمی و حداقل انحرافات بهترین توزیع احتمالاتی از طرق نرم افزار SMADA تعیین شد. مقادیر شدت های بارندگی پیشبینی شده برای توزیع احتمالاتی انتخاب گردید. برای استخراج منحنی های شدت مدت فراوانی مقادیر شدت بارندگی با توجه به رابطه بل ، قهرمان- سپاسخواه و قهرمان-آب خضر تعیین گردید. نشان داد رابطه بل دارای خطای بسیار کمتری نسبت به رابطه قهرمان- سپاسخواه و قهرمان-آبخضر است. درنهایت از طریق حداقل مربعات خطا در نرمافزار Curve Expert رابطه مناسب برای محاسبه شدت بارندگیهای حوزه آبخیز اسکندری پیشنهاد و پارامترهای آن برای دوره بازگشتهای مختلف ارائه شد.

منحنی هایIDF، ضرایب منطقه ای، تحلیل فراوانی