علی جنابی نمین - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
روح انگیز قاسم زاده - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم و مهندسی خاک، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

این تحقیق به منظور بررسی و پیشبینی تغییرات اقلیمی و پهنه بندی سیل در حوزه دره رود استان اردبیل انجام گرفت. برای این منظور ابتدا با استفاده از مدلهای ارائه شده توسط هیات بین دول تغییر اقلیم (IPCC) و بهکارگیری روشهای ریزمقیاس سازی (LARS-WG)، وضعیت اقلیمی منطقه طی سالهای آتی پیشبینی گردیده است. نتایج نشان داده است که متغیرهای اقلیمی، دمای حداکثر و دمای حداقل تحت سناریو RCP ۲.۶ مدل HadGEM۳-EM در دوره های آتی ۲۰۴۰-۲۰۲۱، -۲۰۴۱ ۲۰۶۰ در دمای حداقل به ترتیب ۱/۱۱، ۱/۶۵ و در دمای حداکثر به ترتیب ۱/۰۳، ۱/۴۵ درجه سانتیگراد نسبت به دوره پایه ۱۹۹۰-۲۰۱۴ افزایش خواهد یافت. همچنین متغیر بارش در دوره دوره های آتی ۲۰۴۰-۲۰۲۱، ۲۰۶۰-۲۰۴۱ نسبت به دوره پایه مذکور به میزان ۰/۵۶ و ۲/۶۳ میلی متر کاهش مییابد. نتایج نشان داد که دوره ۲۰۶۰-۲۰۴۱ بیشترین افزایش دمای حداقل ( (۱/۶۵، حداکثر (۱/۴۳) و بیشترین تغییر در میزان بارش مربوط به دوره ۲/۶۳) ۲۰۴۱- ۲۰۶۰ میلی متر) در مقیاس سالانه را به خود اختصاص داده است. برای شبیهسازی جریان ماهانه از مدل هیدرولوژیکی SWAT استفاده گردید. نتایج حاصل از شبیهسازی در مرحله صحت سنجی نشان داد که مدل SWAT با ضریب کارایی ۰/۷۶ و ضریب تبیین ۰/۷۳ کارایی مناسبی در شبیه سازی جریان روزانه در این حوزه دارد. به منظور پهنه بندی خطر سیل از روش AHP استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داده است که متغیر شماره منحنی دارای اهمیت بالاتری میباشد .(۰,۴۹) هم چنین نتایج نشان داد که با توجه به نقشه پهنه بندی سیل خیزی قسمتهای شمالی حوزه دارای خطر سیل بالاتری می باشند.

سیل، تغییر اقلیم، ریزمقیاس سازی، حوزه دره رود