پیمان اکبرزاده - دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشگاه سمنان.
شیما نیکو - استادیار گروه مدیریت و کنترل بیابان دانشگاه سمنان.

پدیده تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی جهان است که با انتشار روز افزون گازهای گلخانه ای بر سرعت آن افزودهشده است. با توجه به تاثیر مهم عوامل آب و هوائی بر عملکرد محصول کشاورزی، معرفی شاخصها و متغیرهای کشاورزی که بیشترین تاثیر را در این خصوص دارند، لازم به نظر میرسد. در سالهای اخیر، دانشمندان و متخصصان علوم کشاورزی و اقلیمشناسی تحقیقات گسترده ای را در زمینه ی اقلیم کشاورزی انجام داده و با ارائه روشهای مختلف سعی بر شناسایی و تبیین ارتباط عناصر و عوامل اقلیمی با کشت و مراحل رشد و نموی محصولات مخصوصا کشت دیم داشته اند. بنابراین مطالعه حاضر باهدف بررسی میزان تاثیر پارامترهای هواشناسی بر عملکرد کشاورزی و باغبانی با استفاده از تحقیقات صورت گرفته، در ایران و جهان می باشد، از آنجایی که موضوع تغییرات آب وهوا در زندگی انسانها نقش تعیین کننده و مهمی دارد، ادبیات گسترده ای در این زمینه به ویژه در سالهای اخیر میتوان یافت بااین وجود بیشتر مطالعاتی که در ایران صورت گرفته درباره بررسی روند اقلیمی با روشهای گوناگون بوده است که نتایج شان نشان دهنده کاهش بارش و افزایش در میانگین دمایی بوده است که خود مبین وقوع اجتناب ناپذیر این پدیده و اثرگذاری آن روی بخشهای گوناگون کشورمان بهویژه در بخش کشاورزی می باشد. از بین عناصر اقلیمی، مقدار بارندگی، زمان شروع بارندگی و همچنین پراکندگی زمانی آن در طول سال، برای کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار است، به طوریکه وقوع نوسان در هر یک از این موارد، باعث کاهش عملکرد محصولات کشاورزی بخصوص کشت دیم خواهد شد. در باغبانی نیز درصورتی که منابع آبی کمتر تحت تاثیر عوامل اقلیمی قرار گیرد، نوسانات درجه حرارت باعث کاهش عملکرد باغبانی میشود.

تغییرات اقلیمی، عملکرد کشاورزی، عملکرد باغبانی، شاخص اقلیمی