شهلا کریمی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع آب ، دانشگاه ارومیه
سیمین علی اوغلی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس
مجید رئوف - گروه مهندسی آب و پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی

پارامتر بارش یکی از مهمترین پارامترها در مطالعات هیدرولوژی است. هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات بلندمدت پارامتر بارش در شمال شرق و در دو اقلیم مختلف ایران در مقیاس سالانه می باشد. بدین منظور داده های روزانه بارش ثبت شده در سه ایستگاه مشهد، زاهدان و بیرجند طی بازه زمانی ۵۰ سال (۲۰۱۷-۱۹۶۸) مورداستفاده قرارگرفت. سری زمانی مقادیر سالانه بارش توسط داده های روزانه محاسبه شد. مقدار روند سری های به دست آمده توسط آزمون اسپیرمن و من کندال محاسبه گردید. براساس نتایج به دست آمده، در ایستگاه بیرجتد کمترین مقدار بارش را در اوایل دوره (سال (۱۹۷۳ و بیشترین مقدار را در سال ۱۹۸۶ داشته است. در حالی که در ایستگاه مشهد، حداکثر مقدار بارش در سال ۱۹۷۶ بوده و در اواخر دوره یعنی در سال ۲۰۰۸، این پارامتر دارای حداقل مقدار بوده است. همینطور مقدار بارش در سالهای انتهایی مورد مطالعه (در سال (۲۰۰۱ در ایستگاه زاهدان کمترین مقدار و در اوایل دوره یعنی سال ۱۹۹۱ بیشترین مقدار را دارد. نتایج به دست آمده حاکی از این است که روند پارامتر بارش در هر دو روش من کندال و اسپیرمن در هر سه ایستگاه کاهشی است، اما مقدار این روند در دو شهر مشهد و زاهدان در هر دو روش معنیدار نیست. مقدار روند کاهشی ایستگاه بیرجند در هر دو آزمون مورد مطالعه بیشتر از ایستگاه های دیگر بوده و مقدار آن در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی دار میباشد. همچنین هر دو آزمون اسپیرمن و منکندال نتایج یکسان به دست می دهند.

سری زمانی، پارامتر بارش، روند، من کندال، اسپیرمن