محمدجواد روستا - دانشیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
سیدمسعود سلیمان پور - استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
مجتبی پاک پرور - استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
مریم عنایتی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

ویژگیهای خاک و نوع کاربری اراضی بر مقدار ذخیرهی کربن در خاک و کاهش اثرات سوء تغییر اقلیم، موثر هستند. این پژوهش با هدف بررسی نوع پوشش گیاهی (کاربری اراضی) بر ویژگیهای فیزیکی خاک و همچنین بر میزان کربن آلی خاک در سال ۱۳۹۷ در عرصه های پخش سیلاب دشت گربایگان فسا (ایستگاه کوثر) انجام شد. کاربری های مورد بررسی شامل جنگل دست کاشت آکاسیا، جنگل دستکاشت اوکالیپتوس، مرتع دستکاشت آتریپلکس و مرتع طبیعی بود که همگی از طریق پخش سیلاب آبیاری میشوند. با نمونه برداری در سه تکرار از عمق ۰- ۳۰ سانتیمتری خاک کاربری های مختلف ۳۳) نمونه ی مرکب)، درصدهای شن، سیلت، رس، سیلت+رس، رطوبت اشباع خاک، جرم مخصوص ظاهری و حقیقی، درصد تخلخل، نسبت پوکی و مقدار کربن آلی تعیین شدند. داده های حاصل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی تجزیه و تحلیل آماری شده و میانگینها با آزمون توکی در سطح پنج درصد مقایسه شدند. نتایج تحلیل واریانس داده ها نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی، تاثیر تیمار (کاربری اراضی) بر درصد شن، درصد لای، درصد لای+رس، درصد رطوبت اشباع و جرم مخصوص ظاهری در سطح پنج درصد و بر درصد کربن آلی خاک در سطح یک درصد معنیدار شد. با توجه به نتایج این پژوهش، اعمال راهکارهایی برای تهنشینی بیشتر ذرات رس و لای با هدف اصلاح بافت خاک و همچنین، جلوگیری از چرای بیرویه دام به منظور افزایش مواد آلی خاک پیشنهاد میشود.

ایستگاه کوثر، پخش سیلاب، کربن آلی خاک، ویژگیهای فیزیکی