شهدخت رحیم پور - دانشگاه اراک

یکی از دلایل شهرت فرش دستباف، رنگرزی با رنگزاهای طبیعی است. دانش رنگرزی سینه به سینه منتقل و این حرفه فعالیتی موروثی بوده است. در استان مرکزی با توسعه صنعتی اراک سریع تر از سایر مناطق فرشبافی ایران سنت های بومی، اصالت رنگ های فرش منطقه و کاهش فعالیت رنگرزان دستخوش تغییر گردید. آگاهی جامعه مصرف‎ کننده فرش به مشکلات رنگزاهای مصنوعی، و آسیب های زیست محیطی پسماند این رنگزاها لزوم توجه به سلامت کالای مصرفی و حفظ محیط زیست، بازگشت به رنگزاهای طبیعی و آگاهی از دانش رنگرزی سنتی را امری گریزناپذیر نموده است. مقاله حاضر با هدف شناسایی روش های رنگرزی سنتی فرش در استان مرکزی انجام شد. در این پژوهش کاربردی و کیفی جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است. ابزار پژوهش مصاحبه عمیق و یافته ها به روش توصیفی تحلیلی ارائه گردید. نتایج حاکی است این استان از گذشته یکی از مناطق غنی رنگرزی ایران بوده است و در وضعیت موجود کاهش فعالیت رنگرزی، کاربرد رنگزاهای جوهری و شیمیایی به جای رنگزاهای گیاهی و طبیعی و رنگرزی خانگی به جای رنگرزی کارگاهی در تغییر روش رنگرزی الیاف فرش نقش اصلی را دارا است.  

رنگرزی سنتی, فرش, استان مرکزی