ضحی خندق آبادی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی
شیرین نوربخش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی
مجید منتظر - دانشگاه صنعتی امیر کبیر

در این پژوهش، دو فرایند پیش قلیا و هم زمان قلیا در آبکافت کالای پلی استری و در پی آن جذب نانو ذرات روی اکسید بررسی شده است. در فرایند پیش قلیا ابتدا پارچه پلی استر قلیایی شده و سپس نانو ذرات روی اکسید در غلظت های مختلف بر آن اعمال و در هم زمان قلیا هر دو فرایند قلیایی کردن و جذب نانو ذرات هم زمان انجام شد. میکروسکوپی الکترونی پویشی (SEM)، طیف سنجی زیرقرمز تبدیل فوریه (ATR/FTIR) و تجزیه جذب اتمی به ترتیب برای بررسی شکل شناسی سطح، تغییرات ساختار شیمیایی و اندازه گیری مقدار یون فلز روی استفاده شد. اثر خود تمیز شوندگی با رنگرزی رنگزای آبی متیلن و مجاورت در برابر نور خورشید بررسی شد. زمان جذب قطره آب، طول خمش و خواص ضد باکتری مطابق آزمون های استاندارد بررسی شد. بر اساس نتایج حاصل از SEMدر اثر اعمال قلیا، منافذ کوچکی بر سطح الیاف ایجاد شد که مکان مناسبی برای جذب نانو ذرات ZnO است. نتایج طیف سنجی ATR/FTIRنشان داد، در اثر اعمال قلیا گروه های هیدروکسیل و کربوکسیل در زنجیر پلی استری ایجاد می شود، بنابراین بعضی از نانو ذرات ZnOبا این گروه ها به زنجیر پلی استری متصل می شوند. در بررسی نتایج جذب اتمی مشخص شد، با افزایش غلظت نانو ذرات ZnOو استفاده از روش پیش قلیا، یون فلز روی بیشتری جذب پلی استر شده و در پی آن مقدار خود تمیز شوندگی، زمان جذب قطره آب، طول خمش و خاصیت ضدباکتری افزایش می یابد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، در فرایند پیش قلیا نانو ذرات ZnOبه مقدار بیشتری نسبت به فرایند هم زمان قلیا جذب پلی استر می شوند.

پلی استر, نانو اکسید روی, قلیایی, خود تمیز شوندگی, ضد باکتری