فاطمه زهرا احمدی - Organization for Educational Research and Planning, Tehran, Iran
سوسن تقی زاده - Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
سمیه اسماعیلی - Al-Zahra University, Tehran, Iran

مقدمه: در بسیاری از کشورهای جهان، پایین بودن سطح سواد سلامت، تبدیل به مشکلی جدی شده است. در ایران حدود نیمی از افراد سواد سلامت محدود دارند. این افراد در درک اطلاعات سلامت و اتخاذ تصمیمات سالم  در شرایط حساس مانند بحران کووید-۱۹ با مشکل روبرو هستند. بنابراین، باید مواد آموزشی سلامت برای چنین مخاطبانی قابل درک و روشن باشد. هدف این پژوهش ارزشیابی کیفیت رسانه های آموزشی مرتبط با کووید-۱۹ پایگاه اینترنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. مواد و روش کار: پژوهش، به روش تحلیل محتوا انجام شد. واژه کرونا در قسمت جستجوی وب گاه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وارد شد و رسانه های آموزشی مرتبط با کووید-۱۹ انتخاب شدند. در کل، ۶۰ رسانه مرتبط با کووید-۱۹ که جنبه آموزش عمومی داشتند، نمره دهی شد. دو پژوهشگر به صورت جداگانه با استفاده از شاخص شفافیت ارتباطات  (Clear Communication Index- CCI) هر یک از این رسانه های آموزشی را نمره دهی و ارزشیابی کردند. برای محاسبه میزان توافق پژوهشگران از ضریب آلفای Krippendorff  استفاده شد.   یافته ها: نمره میانگین شاخص CCI این رسانه ها (۹/۷۲) ۳۸/۸۷ بود و هیچ کدام نمره بالاتر از ۹۰ نگرفتند. یافته ها نشان می دهد براساس معیارهایی که برای طراحی رسانه های آموزشی برای افراد با سواد سلامت محدود در نظر گرفته شده است، در رسانه های آموزشی مورد بررسی در این پژوهش، مطلوبیت مورد انتظار تامین نشده است. در زیربخش های رعایت نکات مربوط به پیام اصلی و فراخوانی به اقدام برای عمل و زبان از سطح مورد انتظار کمتر بود. رعایت نکات مربوط به طراحی اطلاعات و توصیه های رفتاری به صورت معناداری از سطح مورد انتظار بالاتر بود. نتیجه گیری: لازمه اثربخشی رسانه های آموزشی در بحران هایی مانند کووید-۱۹، توجه به سطح سواد سلامت مخاطبان است. بنابراین، ضروری است که کیفیت رسانه های آموزشی با استفاده از معیارهای ارزشیابی نظیر قابلیت درک، فراخوانی مناسب برای اقدام، طراحی مناسب و غیره ارتقا یابد.

Covid- ۱۹, Evaluation, Instructional Media, ارزشیابی, کووید ۱۹, رسانه های آموزشی