محمدجواد صفایی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،دانشگاه حکیم سبزواری ،سبزوار،ایران
علی خدادادی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی روستایی ،دانشگاه تربیت مدرس،تهران ،ایران
هادی نیازی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی روستایی،،دانشگاه فردوسی ،مشهد ،ایران

نقاط شهری بعنوان مکان های سرویس دهنده پیرامون خود، توسعه این فضاها را تحت تاثیر قرار داده اند. لذا باید عملکردی مناسب و موثری در جهت توسعه سکونتگاه های پیرامون خود داشته باشند. بر مبنای این پیش فرض، مقاله حاضر ضمن تعیین عملکرد شهر نورآباد؛ به تحلیل تاثیر آن بر توسعه اقتصادی نواحی پیرامونی پرداخته است. این پژوهش از منظر هدف؛ کاربردی، و به لحاظ ماهیت روش توصیفی تحلیلی محسوب می شود. بنابراین ابتدا به کمک روش ضریب مکانی(LQ) اقتصاد پایه منطقه سنجیده شد، سپس با استفاده از تکنیک تحلیلی MABAK تاثیر اقتصاد پایه بر میزان توسعه اقتصادی روستاها پیراشهری مورد سنجش قرار گرفت. نهایتا به روش تکسونومی عددی با برنامه spss به شیوه طراحی پرسشنامه کارشناسان، سطح توسعه اقتصادی روستاهای مجاور شهر نورآباد دلفان رتبه بندی گردید. نتایج حاکی از آن است که بخش کشاورزی به عنوان بخش غالب اقتصاد ناحیه ارزیابی گردید. در بررسی شاخص های اقتصادی موثر بر توسعه روستاها به طریق MABAK مشخص شد که شاخص هایی چون؛ دستیابی به شغل دوم با ضریب وزنی ۳۹۹/۳ و تغییر شغل با ضریب وزنی ۱۹۳/۳ در اولویت این روش قرار گرفته اند. این فرایند ناشی از آن است که میزان توسعه اقتصادی مناطق در سطح پائینی قرار دارد. سرانجام در رتبه بندی انجام شده در تکنیک تکسونومی عددی، مشخص گردید که روستاهای خلیفه آباد(باوزن۰.۱۰۷)، زالی آباد(باوزن۰.۱۵۲)، چشمه خانی(با وزن۰.۲۱۲)، به ترتیب در رتبه های ۱ تا ۳ و مابقی روستاها در رده های بعدی قرار دارند. لذا با توجه به اولویت های به دست آمده، قرار گرفتن در مسیرهای اصلی ترد بین شهر نورآباد با شهرها و روستاهای دور و نزدیک باعث توسعه نسبی بعضی از مناطق شده، و اقتصاد پایه این شهر نقش چندانی در توسعه اقتصادی روستاهای پیراشهری نداشته است.

روستاهای پیراشهری, LQ, MABAK, تاکسونومی عددی, توسعه روستایی