آزاده نجفی - PhD Candidate in Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
محمدرضا پهلوان نژآد - Associate Professor, Department of Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
شهلا شریفی - Associate Professor, Department of Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

مقاله حاضر سعی دارد با استناد به مفاهیم بنیادین نظریه آمیختگی مفهومی نشان ­دهد چگونه فرایندهای شناختی باعث شکل­گیری و خلق شخصیت­های خیالی "متفاوت" در داستان­های مختلف می­شوند.  تببین­های نظریه آمیختگی از جنبه­های خلاقانه معناسازی، می­تواند تفسیری چهارچوب­مند از فرایندهای  شناختی درگیر در خلق شخصیت در متن روایی به دست دهد. این مقاله در نظر دارد با بررسی آمیختگی­های شخصیت­های اصلی داستان­های کتاب­های "فارسی خوانداری" دوره ابتدایی (گروه سنی ب و ج) و بازنمایی شبکه آمیختگی برای هر شخصیت، چگونگی "خلاقیت و نوآوری" در خلق "شخصیت­های نوظهور" هر پایه تحصیلی را شناسایی کرده و یک تحلیل شناختی روش­مند از فرایند خلق شخصیت در داستان­های مقطع دبستان به دست دهد و به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به اصول حاکم آمیختگی، چه شخصیت­های نوظهوری در داستان­های هر پایه تحصیلی، نسبت به پایه­های قبل و بعد، خلق شده­اند و نویسندگان داستان­های پایه­های اول تا پنجم دبستان، برای این که بتوانند در خلق شخصیت­های نوظهور خود، نسبت به پایه­های قبل و بعد، نوآوری داشته باشند، از نظر شناختی چه ابزاری در اختیار داشته و چه انتخاب­های متفاوتی انجام داده­اند. فرض ما این است که شبکه­های آمیختگی و معنای نوظهور برای شخصیت­ها، در پایه­های اول تا پنجم دبستان، تفاوت آشکاری دارد. یافته­ها نشان می­دهد نویسندگان متن کتاب­های درسی برای خلق شخصیت­های داستان­های خود، فضاهای درونداد متفاوتی را برای هر پایه تحصیلی انتخاب کرده­اند. همچنین با بالا رفتن پایه تحصیلی، فضاهای درونداد انتزاعی­تر و شبکه­های آمیختگی آن­ها پیچیده­تر شده است. نتایج این تحقیق می­­تواند چهارچوبی روش­مند برای تحلیل شناختی فرایند خلق شخصیت در داستان­های کودکان به دست دهد.    

cognitive semantics, input mental spaces, blending network, emergent structure, معنی­شناسی شناختی, فضای درونداد, آمیختگی مفهومی, ساختار نوظهور, کتاب­های درسی, دوره ابتدایی