یاسمن ابوالقاسمی - دانشجوی ارشد زمین شناسی، گرایش زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی محمد رجبی - عضو هیات علمی، گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده زمینشناسی، دانشگاه تهران، ایران

با گسترش شهرنشینی، افزایش زمین های کشاورزی و کاهش بارندگی نیاز به استفاده از آب های زیرزمینی در بسیاری از مناطق ایرانبه خصوص مناطق خشک و نیمه خشک به شکل گستردهای افزایش یافته است. این امر بسیاری از شهرهای ایران را دچار پدیده یفرونشست کرده است. برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی منجر به فرونشست در این مناطق شده و خسارات زیستی و اقتصادیاز جمله کاهش ظرفیت آبخوان، آسیب رساندن به تاسیسات خطی مانند پل ها و جاده ها، را به آنها تحمیل کرده است. در این مقاله،ابتدا مروری کلی بر پدیدهی فرونشست ناشی از بهره برداری بیش از حد آبهای زیرزمینی در دشتهای ایران انجام گرفته و سپسبررسی فرونشست در سه شهر آسیب دیده در اثر این پدیده، تهران، رفسنجان و قم ارائه شده است. در ادامه مطالعات انجام گرفتهپیرامون پدیده فرونشست در اثر بهره برداری بیش از اندازه آب های زیرزمینی به منظور پیش بینی آن، مورد بررسی قرار گرفته است.

فرونشست، آب زیرزمینی، برداشت بی رویه