بهناز گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تح
نعمت الله جعفرزاده حقیقی فرد - اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
افشین تکدستان - اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

در طی روند تولید محصولات، مواد زائد به حالات مختلف تولید می شوند. علاوه بر مشکلات زیست محیطی ناشی از این مواد، اتلاف مواد با ارزش قابل استفاده از فرآیند تولید و نیز هزینه گزاف کنترل آلودگی که نهایتاً به صنعت تحمیل می گردد از معضلات تولید مواد زائد می باشد. در این پژوهش به شناسایی، طبقه بندی و ارائه راهکارهای مدیریتی در مجتمع زیست فناوری شرکت کشت و صنعت دعبل خزاعی پرداخته شده است. جهت نیل به اهداف پژوهش پس از شناخت فرآیند تولید، ویژگی های کمی و کیفی و همچنین علل تولید مواد زائد در مجتمع، مورد مطالعه قرار گرفت وچشمه های تولید و نحوه مدیریت فعلی مواد زائد شناسایی شدند. پس از شناسایی مواد زائد، بر اساس اطلاعات و مدارک موجود در مجتمع در خصوص میزان مواد زائد تولیدی، کمیت و کیفیت این موادتعیین گردید. بررسی ها حاکی از آن بود که در مجتمع زیست فناوری مورد مطالعه سالانه حدود 125841021 کیلوگرم مواد زائد تولید می شود. سپس در مجتمع مورد مطالعه اقدام به طبقه بندی مواد زائد بر اساس معیارUNEP برنامه زیست محیطی سازمان ملل متحد) گردید. بر اساس این معیار از میان 42 نوع ماده زائد شناسایی شده، پسماندهای خطرناک 99/94% و پسماندهای غیر خطرناک0/06 % را به خود اختصاص دادند. در ادامه راهکارهایی جهت کمینه سازی و مدیریت پسماندها ارائه گردید.

پسماند، الکل، خمیرمایه، برنامه زیست محیطی سازمان ملل متحد ، زیست فناوری