سعیده امینی مقدم - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی زلزله، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
محمدایمان خداکرمی - استادیار مهندسی زلزله، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

از آنجایی که عموما در مناطق با جمعیت بالا و شهرهای بزرگ جهت استفاده حداکثری از زمین، ساختمان ها بدون فاصله و یا با فاصله ناکافی از یکدیگر ساخته می شوند، لذا طی زلزله های شدید، بر اثر ارتعاش غیر هم فاز سازه های مجاور (که دارای فاصله کافی از یکدیگر نمی باشند) و در نظر نگرفتن اثرات خاک، پدیده ضربه اتفاق می افتد. طبیعی ترین راه برای جلوگیری از ضربه، تامین فاصله کافی بین سازه های مجاور می باشد. در مقاله ی حاضر، مقدار فاصله پیشنهادی استاندارد ۲۸۰۰ ایران بین دو سازه ی مجاور هم برای مقابله با پدیده ضربه با استفاده از آنالیز تاریخچه زمانی مدل های سازه-خاک-سازه مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این منظور، ارزیابی رفتار لرزه ای سازه های ۳، ۶ و ۱۲ طبقه ی ۳ و ۵ دهانه، واقع بر خاک های نوع I و III انجام شده و برای تحلیل از ۶ رکورد زمین لرزه با سطوح خطر زلزله متفاوت استفاده شده است. این سازه ها در نرم افزار OpenSees مدلسازی شدند سپس برای به دست آوردن فاصله ی بهینه ی بین سازه ها از الگوریتم PSO استفاده شد که کد این الگوریتم در نرم افزار MATLAB نوشته شد و با نرم افزار OpenSees مرتبط شد و پس از رسیدن به شرط همگرایی، مقدار فاصله ی بهینه ارائه شد و با مقدار فاصله ی پیشنهاد شده در استاندارد ۲۸۰۰ مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که مقدار فاصله پیشنهاد شده در استاندارد ۲۸۰۰ برای زلزله های با سطح خطر بالا کفایت لازم را ندارد و مناسب نمی باشد و با توجه به شرایط خاک، سازه ها و زلزله امکان برخورد وجود دارد.

اندرکنش سازه-خاک-سازه (SSSI), فاصله ی بین سازه های مجاور, آنالیز تاریخچه زمانی, الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO), قاب خمشی فولادی ویژه