شکوفه سادات اشرف زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
مجید کاظمی - کارشناس ارشد عمران

توسعه ی علم و تکنولوژی با مهاجرت فراوان مردم به شهرها همراه بوده است هجوم جمعیت به شهرها مشکلات شهری مرتبط با جمعیت محیط زیست ترافیک زمین و مصرف انرژی را به دنبال داشت دانشمندان و پژوهشگران صاحب نظر برای حل این معضلات بهره برداری و استفاده از فضای زیرزمینی را توصیه و ثابت کردند که استفاده از فضای سه بعدی شهری سطح زیرزمینی و ارتفاع می تواند تا حدی از مشکلات شهری را حل کند مقاله حاضر با نگاهی تحلیلی سعی م یکند خلاصه ای از یافته ها و نتایج بهره برداری از سطوح زیرین در دیگر کشورها نشان دهد و همچنین با درنظر گرفتن بافت پیرامون حرم مطهر امکان سنجی فضای زیرسطحی این محدوده را بررسی کند برپایه مطالعات انجام شده مجموعه های زیرسطحی در توسعه پایدار شهری اهمیت فوق العاده دارد. به همین دلیل پژوهش حاضر برضرورت طراحی ترازهای زیرسطحی تاکید دارد.

فضاهای زیرسطحی، استفاده ی کاراا از فضا، توسعه ی پایدار شهری، بافت پیرامون حرم امام رضا (ع)