نقش متقابل ایمان و معرفت شهودی در مثنوی با تکیه بر قرآن

ایمان به عنوان پایه و اساس دینداری از آغاز سرایش شعر عرفانی مورد توجه شاعران عارف مسلک و دین ورز بوده است و در بین تمامی شاعران عارف، هیچ کس به اندازه مولانا دغدغه طرح و آموزش تعالیم دینی و معرفتی را در آثار خود نداشته و بدان نپرداخته است. موضوع شناخت حقیقی خداوند و اوصاف او که در عرفان با نام معرفت و معرفه الله مطرح است نیز پیوسته در کنار بحث ازایمان مورد توجه بوده است. مولانا به عنوان یک فقیه و واعظ با اشراف کامل به آیات و احادیث یکی از پر ارج ترین مولفه مرتبط با ایمان را معرفت شهودی معرفی می کند. وی معتقد است که ایمان و معرفت دو اصل اساسی برای پیمودن طریق حقیقت است که هر یک تصدیق کننده و تکمیل کننده ی دیگری و هموار کننده ی راه سالک برای کمال جویی و نیل به حقیقت می باشد. در این پژوهش بر آنیم تا دریابیم که آیا ایمان نتیجه معرفت است و یا معرفت، مولود و حاصل دستیابی به ایمان است؟ نتیجه پژوهش حاضر نشان میدهد که مولانا بین ایمان و معرفت به نقشی مکمل و متقابل قائل است. یعنی افزایش ایمان را موجب افزایش معرفت و نیز افزایش معرفت را موجب افزایش ایمان و نقص در هریک را منتج به نقص آن دیگری می داند

Keywords:

ایمان , معرفت , مثنوی , قرآن