مهران فرجی - کارشناسی ارشد دانشجو دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
خانعلی نکوئی - استادیار هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر تهران

توسعه ی آلیاژهای کارشده منیزیم علاوه بر بهبود خواص آن ها می تواند اشکالی که با روش های ریخته گری قابل تولید نیست را عرضه کند اما از طرفی شکل دهی آن امری چالش برانگیز است. در این پژوهش ورق آلیاژی AZ۳۱ با ضخامت های انتخابی ۱،۲،۳، و ۱،۴ میلی متری از شمش آن (ضخامت ۲ سانتی متر) به روش نورد گرم فرآوری شده و مورد بررسی قرار گرفت پس از انجام عملیات حرارتی اولیه، فرایند نورد در دمای ۳۸۰⁰C با مقدار کاهش های ۲۵-۳۲ درصدی در ۶ پاس انجام گرفت که نمونه های حاصل در پاس های چهارم، پنجم و ششم بررسی شدند. از نظر ظاهری نمونه ها فاقد ترک بودند. تصاویر میکروسکوپ نوری کوچک تر شدن ریز ساختار پس از فرایند نورد را نشان داد. البته اندازه دانه در پاس نهایی مقداری افزایش یافت که بر روی خواص مکانیکی هم تاثیرگذار بود. استحکام قطعه های نورد را نشان داد. البته اندازه دانه در پاس نهایی مقداری افزایش یافت که بر روی خواص مکانیکی هم تاثیرگذار بود. استحکام قطعه های نورد شده نسب به شمش اولیه بیشتر بود (استحکام اولیه = MPa ۱۴۴ و بیشترین استحکام بدست آمده = MPa۲۹۵) که البته در پاس ششم کاهش محسوسی مشاهده شد. MPa۱۸۶ که می توان آنرا به افزاش اندازه دانه و همچنین وجود ریز ترک ها در نمونه نسبت داد. سختی نمونه ها با افزایش پاس های نورد افزایش یافت واز مقدار ۵۸.۴ برینل به ۸۷.۳ و ۱۰۵.۶ برینل در پاس چهارم، پنجم و ششم رسید. در نهایت می توان گفت که ورق های تولید شده با ضخامت های انتخابی در پاس های چهارم و پنجم نورد موفقیت امیز بوده اند و با کارهای انجام شده توسط محققان خارجی قابل رقابت می باشند.

نورد، AZ۳۱، شکل دهی، ورق منیزیم