عبداله رنجبر - دانشجوی دکترای مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان
ابوالفضل رنجبر - دکترای مهندسی سیستم اطلاعات مکانی، هیات علمی دانشگاه تبریز

با افزایش تقاضای آب شهری و صنعتی، و کاهش سرانه آب به دلیل افزایش جمعیت و تغییر اقلیم، بخش کشاورزی با رقابت زیادی برای استفاده از منابع آب شیرین مواجه شده است. لذا بهره برداری بهینه و پایدار از منابع آب، نیازمند شناخت همه جانبه این منابع می باشد و با توجه به رشد روزافزون مصرف آب، تخصیص بهینه منابع آب، به توجه بیشتری نیاز دارد. با توجه به اهمیت فراوان تخصیص منابع آب، برنامه های رایانه ای و مدلهای مختلفی، توسعه داده شده است و با استفاده از تفکر سیستمی و مدلهای پویایی سیستم، میتوان پیامدهای ناشی از هر تصمیم گیری را بررسی نمود. مدل پویایی سیستم VENSIM یکی از نرم افزارهای پرکاربرد در زمینه تخصیص منابع آب می باشد. در این مدل، به منظور ایجاد تصمیم گیریهای صحیح برای مدیریت یکپارچه منابع تلفیقی، سناریوهای مختلف با توجه به شرایطی که ممکن است در آینده در محدوده مطالعاتی به وجود آید، اجرا میشود. استفاده از دیدگاه پویایی سیستمها در زمینه تامین و عرضه آب و رعایت اولویت های تخصیص، و همچنین در مواردی از قبیل تحلیل منطقه ای و برنامه ریزی حوضه های آبریز گسترش یافته است تا مدیریت عرضه و تقاضا درحوضه های آبریز برای انواع مصارف شامل شرب و بهداشت، حفاظت محیط زیست، فضای سبز، دامپروری، آبزی پروری، کشاورزی، برق آبی، صنعت و خدمات، صورت گیرد.

برنامه ریزی مصارف آب، برنامه ریزی منابع آب، تخصیص آب، حوضه آبریز، مدیریت یکپارچه، مدل پویایی سیستم