حمید رحمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان
هادی اسماعیل زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان
محبوبه نیکبخت - کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی، دانشگاه فردوسی مشهد

آیات و روایات بسیاری درباره منابع طبیعی در قرآن کریم و سیره ی ائمه معصومین (ع) وجود دارد، نزدیک به ۲۵۰ آیه از قرآن کریم درباب منابع طبیعی است نظریه ی قرآنکریم و اسلام درباب منابع طبیعی و طبیعت نظریه واقع بینانه، خردپذیر، معتدل و متکی بر مبانی مستدل است، که خداوند متعال از انسان خواسته تا از این نعمت الهی به نحو مطلوبی بهره برداری کند و یکی از ماموریت های انسان به عنوان خلیفه الهی آبادانی زمین و منابع طبیعی است و منظور از آبادانی، تامین اصول منابع طبیعی برای حیات انسانی است. این نظریه از سویی همه ی طبیعت و منابع طبیعی را با ارزش می داند و از سویی دیگر مصونیت و رعایت حقوق منابع طبیعی و طبیعت را از وظایف اصلی انسان به عنوان خلیفه الهی بر می شمارد. و اگر انسان را شریف ترین مخلوقات می داند او را در برابر طبیعت و منابع طبیعی نیز مسئول به حساب می آورد. و بجا است که انسان مسلمان پیرو رهنمودهای آیات قرآنی و سیره نبوی، طبیعت و عوامل آن را بشناسد، تا به وسیله ی تفکر و تدبر در آن به ذات لایزال خداوند متعال پی ببرد. در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و با رویکرد قرآنی روایی به نقش و اهمیت منابع طبیعی و طبیعت در قرآن کریم پرداخته ایم، و در انتها به این نتیجه رسیده ایم که منابع طبیعی و انسان لازم و ملزوم یکدیگرند و هرگونه دخل و تصرف نا بجا توسط انسان در این منابع خسران دنیوی و اخروی را برای او به ارمغان خواهد آورد.

منابع طبیعی، قرآن کریم، انسان