زیبایی شناسی اسلامی رنگ، در مکتب سقاخانه مطالعه موردی(ناصر اویسی)

مکتب سقاخانه ای برخورد تازه ای با سنت را در نقاشی جدید طرح کرد و در بی ینال چهارم تهران نیز مهر تایید خورد. سقاخانه اصطلاحی که برای نخستین بار توسط کریم امامی-مترجم روزنامه نگار و مترجم- برای توصیف آثار گروهی از هنرمندان ایرانی که می کوشیدند پلی میان سنت و نو بنا کنند به کار برده شد. نقش و نگاره های موجود روی علم ها و کتل ها و نقوش حک شده روی ضریح ها و درهای اماکن مقدس در امامزاده ها و سقاخانه ها، باطل السحرها و طلسم ها ماده کار اصلی نقاشان سقاخانه ای است. رنگها از گستردهترین مفاهیم نمادپردازی در عرفان اسلامی هستند. البته واژه رنگ در ادبیات عرفانی دارای بار منفی است از این رو کلمه »نور« به جای آن دیده می-شود. حکمتی که سهروردی در جهان اسلامی بنیاد نهاد مبتنی قرآن آغاز میشود. ناصر اویسی در سال ۱۳۱۳در تهران متولد شد و از اولین نقاشان مدرنیست ایرانی است. اغلب عناصر اصلی آثار اویسی، اسب ها و زنان باخصوصیات شرقی است. علاوه برآن، اولین خط نوشته هایی از اشعار خیام و حافظ را در ترکیب بندی های تابلوهایش به کار میگرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعه تطبیقی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. سوالی که پژوهش در پی پاسخ به آن رنگ در آثارشان چگونه نمود پیدا کرده است؟ روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای بوده است. نتیجه پژوهش حاکی از این است که عناصر اصلی تشکیل دهندهی نمونه آثار، مشخصا ایرانی بودند و عناصر در رابطه با سنت تصویری گذشته ایران، باورهای مذهبی و عامیانه، اسطورهای از اصلی ترین اشکال مکتب سقاخانه بوده و همچنین ره آورد گذار از میان آراء اندیشمندان و حکمای آن دوره درک این حقیقت بود که شهود رنگها متناسب با احوال روح متفاوت است. ضمن آنکه نور و رنگ را همتای روح و جسم برشمرده و نور را وجه لطیف رنگ و رنگ را وجه فشرده نور دانسته است.

Keywords:

زیباشناسی اسلامی , مکتب سقاخانه , رنگ شناسی , عرفان در رنگ