آرمان راست خدیو - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد مهندسی فضای سبز، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران،
غزل امین زاده - کارشناس رشته مهندسی فضای سبز، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

عدم ارتباط مستقیم روزانه انسان با فضای آزاد و سر و کار داشتن با کارهای یکنواخت در محیطهای بسته، انسان را در مقابل بیماریهای روانی ناتوان می گرداند. جامعه سرشار از چالشهایی است که عوامل استرس زا و بیماریهای ناشی از آن را به همراه دارد، مطالعات انجام شده تا حدودی راه حلهایی برای کاهش استرس و افزایش بهبودی از طریق مناظر طبیعی ارایه می کند. یکی از نکات مهم و اصلی در بررسی مناظر شفابخش، تاثیر زیبایی های بصری منظر بر انسان است. علت اصلی این تاثیر را باید در چگونگی و راه ارتباط انسان با محیط و منظر جستجو کرد، چرا که حدود نود درصد اطلاعات دریافتی ما از طریق حس بینایی است. بنابراین بخش مهمی از اهداف شفابخشی منظر در مشاهده مناظر طبیعی است و نه الزاما حضور در طبیعت یا انجام فعالیت در آن. این امر به اهمیت کیفیات بصری مناظر طبیعی شهر در زندگی روزمره اشاره دارد. اهمیت مناظر طبیعی در ایجاد واکنش های مثبت است به عنوان مثال تاثیرات روانی از قبیل کاهش استرس و افزایش شادی و آرامش، افزایش سلامتی جسمی از طریق تنظیم ضربان قلب و فشار خون، و نیز کاهش رفتارهای ناهنجار از قبیل پرخاشگری و عصبانیت و... گزارش شده است. با توجه به اینکه بشر به طور طبیعی و ذاتی به فضاهای طبیعی، سبز و امن جهت بازسازی روحی خود نیاز و تمایل دارد لذا جهت توانبخشی و انرژی بخشیدن به افراد و کمک به هرچه بهتر شدن حس انسانها نسبت به محیط زندگیشان، طراحان محیطی میبایست به نقش عناصر محیطی و تاثیرات تماس با طبیعت پاک و سالم درکاهش تنش و اضطراب، افزایش امنیت و راحتی و ارتقای سطح سلامت عاطفی، ذهنی، روانی و فیزیکی انسان توجه ویژهای داشته باشند. در این نوشتار با تکیه بر نتایج تحقیقات پیشین و با بهرهگیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی صحت۵، شفابخشی مناظر طبیعی شهری بر ابعاد سلامت انسان مورد بحث و واکاوی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از تاثیرات مثبت و بهبود دهنده مناظر طبیعی شهری به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر ابعاد سلامت روان و جسم انسان است.

شفابخشی، سلامت انسان، منظر طبیعی، مناظر شهری