منیره محمدی طبائی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه هنر اصفهان،
احمد شاهیوندی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی
داریوش مرادی چادگانی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی

مسئله تعارض و تاثیری که این پدیده میتوانند بر عملکرد پروژه های شهری داشته باشد، درخور توجه است. سالهای اخیر موضوع تعارض در مدیریت، سیستمهای تصمیم گیری و برنامه ریزی شهری به عنوان یکی از مباحث مهم و حائز اهمیت مطرح شده و پژوهشگران و مشاوران کوشیده اند به روشهای مختلف آنها را به نفع سازمان حل یا مدیریت کنند. شناسایی و تحلیل تعارضات به عنوان یک روش ساختاریافته، نخستین گام در جهت مدیریت تعارضات یا حل اختلافات شناخته شده و به برنامه ریز کمک کند که با شناسایی علل، بستر و افراد درگیر در یک تعارض، بهصورت سازنده در جهت تحقق پذیری برنامه های شهری گام بردارد. برنامه ریزی و مدیریت شهر جدید تیس در استان سیستان و بلوچستان به دلیل وجود تعارضات منافع و اهداف، بازیگران و ذینفعان متعدد و عدم شکل گیری آن پس از گذشت دو دهه، به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی-تحلیلی است. هدف از انجام پژوهش تحلیل تعارضات در نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری شهر جدید تیس بوده و سعی شده است با استفاده از مدل چرخه تعارض، تعارضات، علل و زمینه های موثر در ایجاد آنها، افراد درگیر در تعارضات و استراتژیهای مدیریت این تعارضات در برنامه ریزی شهر جدید تیس، شناسایی و تحلیل شوند. یافته های پژوهش نشان میدهد ۴۱ ذینفع از ۶۴ بازیگر شناسایی مهمترین مهره های تاثیرگذار در پروژه بوده و آنها در ۴۰ موضوع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی با یکدیگر به دلیل تفاوت و ابهام در ارزشها، اهداف و منافع ذینفعان، چهره آشکار و پنهان قدرت و ائتلافهای میان آنها، در تعارض هستند. در نظام مدیریت و برنامه ریزی شهر جدید تیس تاکنون استراتژی های ساختاریافته ای در راستای مدیریت تعارضات به کار گرفته نشده و در بیشتر موقعیتها یا تعارض به فراموشی سپرده شده یا با اعمال قدرت یک طرفه، به اجبار به صورت موقتی حل شده است.

تعارض، برنامه ریزی شهری، مدیریت شهری، مدل چرخه تعارض، شهر جدید تیس