مصطفی کیانی - مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی،
انوشیروان کیانی - مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی

مردم جهان هر ساله حتی بیشتر از حوادث رانندگی جان خود را بر اثر آلودگی هوا از دست می دهند. گرد و غبار از پدیدههای جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد. شناخت ماهیت، منشاء و اثرات این پدیده در تعیین روشهای کنترل آن نقش بسزایی دارد. یافته ها نشان می دهداستنشاق هوای آلوده به ذرات گرد و غبار باعث نفوذ این هوا به کیسه های هوایی، بی نظمی ضربان قلب (آریتمی)، حملات قلبی و مشکلات تنفسی و ... شده است. در کشور ما چند سالی است که این پدیده دامنگیر مناطق وسیعی شده است و استان خوزستان به دلیل شرایط خاص ژئومورفولوژی اقلیمی و همجواری با عراق از کانون های اصلی می باشد. خوزستان با وسعت ۶۷۱۳۰ کیلومتر مربع، در جنوب غربی ایران واقع شده است. دشت های متعدد کوچک و بزرگ این استان بستر مناسبی برای تبدیل شدن به کانون فرسایش بادی و گرد و غبار به شمار می آیند .منشا اصلی پدیده ریز گردها عمدتا"در کشورهای همسایه قرار دارد. این کشورها به ترتیب شامل عراق، سوریه و عربستان است. خشکسالی، تخریب اراضی در اثر وقوع جنگهای منطقه ای ، احداث سد بر روی رودخانه های موجود، کشت غیر اصولی و کاهش پوشش گیاهی منطقه، دلایل اصلی تشکیل پدیده گرد و غبار در سالهای اخیر است. برای حل این مسئله از سوی دولتهای درگیر، راهکارهایی از جمله مالچ پاشی ارائه شده است، اما در بررسیهای اخیر مشخص شده که این اقدامات بیابان زدایی تاثیر چندانی در کاهش این پدیده ندارد زیرا بررسی ها نشان می دهند که منشا ریزگردها ماسه ای نبوده بلکه دارای منشا رسوبی و تالابی می باشند. بنابراین یکی از راه های مبارزه با آن احیا تالابهای خشک شده موجود در کشورهای همجوار کشور ایران است.

ریزگردها، اثرات زیست محیطی، مهاجرت، اختلال اقتصادی.