سیدحسام الدین طباطبایی پور - کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
جواد رسولی - کا رشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری صبا، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
بهاره نیازی - کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

بر اساس برنامه مطالعاتی سال ۲۰۲۰ که تحت نظر اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، شش چالش اصلی که جهان با آن روبرو است و نیاز به اقدام ویژه دارند معرفی شدند. یکی از آنها «سلامتی، تغییرات جمعیتی و بهبودی» است. معماری منظر به تنهایی توانایی پاسخگویی به مشکلات جهانی سلامتی و جلوگیری از بیماری جامعه امروز را ندارد اما یک محیط سلامت آفرین، محیطی که از سلامتی پشتیبانی کند را میتواند ایجاد کند. مناظر سالمت آفرین بر اساس تعریف آنتونفسکی مناظری هستند که پشتیبانی از سلامت جسمی و ذهنی، سبک زندگی فعال و بهبودی روانی را در کنار توجه به دسترسی عادلانه و کامل به این امکانات در جهت ایجاد فضاهای سالم و جذاب برای زندگی روزانه مردم فراهم آورند. از طرفی کم آبی های پیاپی و تهدیدهای خشکسالی شرایط نگهداری از منظر شهری را با مشکل روبرو کرده است. شهرداریها و سازمانهای فضای سبز شهری به دنبال راه های جدیدی جهت ایجاد فضاهای سبز شهری مانند پارکها و بوستان ها هستند که در کنار سلامت آفرین بودن توانایی تاب آوری در مقابل شرایط اقلیمی کنونی را داشته باشند. در این پژوهش ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای اصول منظرسازی شفابخش در مناطق گرم و خشک بررسی گردید . مبانی به دست آمده از طریق مطالعه تطبیقی در یک نمونه موردی که بوستان شفق تهران میباشد بررسی شده و تلاش شد تا مصداقی مناسب از فضای شهری پایدار و سلامت آفرین مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که بوستان شفق در ۹ مورد از اصول منظرسازی شفابخش در مناطق گرم و خشک تطابق حداکثری دارد. این موضوع مبین تاب آوری این مجموعه در شرایط سخت خشکسالی میباشد. از طرفی این مجموعه توانایی تاثیرگذاری مثبت بر شرایط جسمی و روانی مخاطبین را میتواند داشته باشد.

منظر شفابخش، منظر مناطق گرم و خشک، منظر تاب آور، بوستان شفق، منظر کم آبی