بررسی کاربری اراضی شهری با رویکرد آینده پژوهی (نمونه موردی : تبریز)

تغییر کاربری اراضی فاکتور کلیدی پیشرفت بشری و توسعه محیط فیزیکی میباشد، همچنین نقشه کاربری اراضی و نقشه های پیشبینی تغییرات زمانی، مکانی کاربری اراضی تامین کننده بخش عمدهای از اطلاعات مورد نیاز برنامه ریزان و مدیران شهری در زمینه اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیم گیریهای اصولی در جهت نیل به توسعه شهری است. در این پژوهش برای ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در تبریز، از تصاویر ماهواره ای سال ۱۳۶۸ و ۲۰۰۵ استفاده شده است و برای مدلسازی این تغییرات در سال ۱۴۱۰، از پارامترهای موثر در توسعه شهر تبریز و از مدل LTM استفاده گردید.شهر تبریز در دهه های گذشته به شدت با تغییرات اراضی شهری مواجه بوده است که نتایج به دست آمده از بررسی تصاویر ماهوارهای برای سالهای ۱۳۶۸ و ۱۳۸۴ نشانگر تغییرات فزاینده کاربری ها مخصوصا۰ کشاورزی و فضاهای سبز به کاربری اراضی ساخته شده میباشد. با ادامه این روند، شهر تبریز با مسائل و مشکلات فراوان در آینده مواجه خواهد شد. به طوری که نتایج حاصل از مدلسازی توسعه شهر تبریز برای سال ۱۴۱۰ در این پژوهش نشانگر این است که بیش از ۹۰ درصد از محدوده شهر در افق پیشبینی به اراضی ساخته شده اختصاص خواهد یافت و تنها ۱۰ درصد از محدوده شهر به کاربری فضای سبز اختصاص می یابد. پیشبینی توسعه در این تحقیق نشانگر این است که اراضی ساخته شده، ۱۴۳ درصد افزایش خواهد یافت و اراضی کشاورزی و فضاهای سبز به ترتیب با ۱۱۶۰۳ و ۱۹۱۹ هکتار کاهش یافته و به ساخت و ساز اختصاص خواهد یافت. با ادامه این روند توسعه در دهه های آتی شهر تبریز با مشکلات فزاینده زیست محیطی و اکولوژیکی مواجه خواهد شد. بنابراین نمیتوان بدون توجه به آینده و آینده پژوهی برای مسائل و چالشهای پیشرو به ویژه در زمینه کاربری اراضی در کلان شهرها آماده بود.

Keywords:

کاربری اراضی شهری , آینده پژوهی , تغییر کاربری , مدل سازی شهری , تبریز