حامد بهادر - کارشناسی ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی،دانشگاه علم و صنعت ایران مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رباط کریم
شهرزاد شعیبی نوبریان - کارشناسی ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی،دانشگاه علم و صنعت ایران مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

بافت ها و بناهای تاریخی از یک سو با تاریخ و از سوی دیگر با تمدن بشری در ارتباط هستند که حامل ارزش هایی از نسلی به نسل های بعدی می باشند.این ارزش ها گاه مستتر و گاه نمایان،گاه گویا و رمزگونه موثق ترین منابع شناخت اقوام،تمدن ها،فرهنگ و هنر آنهاست.تغییرات معاصر حاصل از وقوع مدرنیته در شهرها سبب تهدیداتی برای این بافت ها گردیده است که لزوم ایجاد سازوکاری برای حفاظت از این ارزش ها ضروری می باشد. حریم گذاری بر بافت های تاریخی می تواند تا حد زیادی بار حفاظت از بافت های تاریخی را به دوش کشد.در این مقاله برآنیم با بررسی میان رشته ای این مفهوم که شامل مباحث فقهی،حقوقی،مباحث اخلاقی،انسانی و همچنین مباحث مربوط به قوانین و بایدها و نبایدهای شهری است به جمع بندی جامعی از معنای حریم و حریم گذاری برسیم تا بتواند در تقویت مبانی فکری این مفهوم مهم یاری بخش متخصصان و راهگشای رفع مشکلات حفاظت بافت های تاریخی در بعد عملیاتی گردد. استفاده و استناد به قوانین فقهی،استفاده از قوانین شهری برای ترغیب سیاست گزاران شهری،و استفاده از توصیه های اخلاقی برای پذیرش همگانی حریم گذاری بهترین راهکارها هستند. علاوه بر آن جایگزین کردن تعریف صحیح حریم گذاری به معنای پذیرش،تشویق و مدیریت تغییرات به جای مفهوم نادرست سنتی که بر عدم تغییر بافت اصرار می دارد،میتواند راهگشای مشکلات بافت های تاریخی گردد.

حریم، حریم گذاری، حفاظت، بافت تاریخی، مجموعه تاریخی، شهر تاریخی