سکینه تاج الدینی - مربی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

منظر و سیمای هر شهر، نشان از ویژگیهای اقلیم، توپوگرافی، فرهنگ و معماری اصیل و بومی آن منطقه دارد که با از بین رفتن سیمای اصیل شهر و مخدوش شدن خط آسمان، هویت و اصالت شهر بی اثر و کمرنگ خواهد شد و در میزان احساس تعلق خاطر مردم، تاثیرگذار خواهد بود. لازم است تا با توجه ویژه به شکل و فرم اصیل معماری بومی هر منطقه و همچنین با توجه به فرمها و ارتفاع احجامی که خط آسمان منظر شهر را می سازند، از تغییردادن و تخریب آنها ( خصوصا تخریب عمدی و نادیده گرفتن نکات با اهمیت سیمای هر شهر) خودداری گردد و از نشانه های اصالت و هویت بومی، حفاظت شده و در طرحهای آینده شهری مورد توجه قرار گیرند. از آنجا که منظر شهری بافتهای تاریخی جزء میراث باارزش هر شهر محسوب میشود، لذا حفاظت پایدار از سیما و منظر شهرها جهت دستیابی به پایداری اجتماعی متبلور در افزایش احساس تعلق خاطر، بسیار تاثیرگذار میباشد. برنامه ریزی های بازسازی پس از وقوع یک سانحه، بلای طبیعی، جنگ و ... گاه بعنوان فرصتی مغتنم برای تحقق اهداف توسعه پایدار تلقی میشوند. متاسفانه غفلت و ناآگاهی در توسعه شهری بافتهای تاریخی منجر به از دست رفتن یگانگی و وحدت منظر شهری شده است. در این پژوهش تجارب بازسازی پس از سانحه در ایران و جهان بررسی شدند و پس از آن به تحلیل دو نمونه از بازسازی های پس از زلزله در شهرهای تاریخی ایران پرداخته است. با بررسی تجارب بازسازی پس از سانحه در ایران و جهان، مشخص است که در بازسازیها به منظر شهری کم توجهی و یا بی توجهی شده، در صورتی که در مباحث طراحی شهری به چشم انداز کلی شهر و عناصر ساختاری اصلی سیمای شهر، توجه ویژه می شود.

سیمای شهر، بازسازی، سوانح، منظر تاریخی.