محمدحسن خامسی میبدی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری و عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای یزد،
زهرا احمدی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان

غالبا ساکنین محیط بیش از برنامه ریزان که بینش چندانی نسبت به محیط موردنظر ندارند میتوانند تصمیم گیران و برنامه ریزان بهتری برای محیط زندگی خود باشند. کیفیت زندگی از اساسی ترین نیازهای هر انسان است که علاقمند است که بالاترین سطح آن را داشته باشد. در این تحقیق به مقایسه دیدگاه ساکنین با شرایط موجود در رتبه بندی محلات منطقه ۸ شهر تبریز از لحاظ کیفیت زندگی پرداخته شد. بر این اساس ابتدا با استفاده از فرمول کوکران مشخص گردید که تعداد ۳۸۰ پرسشنامه در اختیار ساکنین قرار گیرد و نظرات آنها در ارتباط با کیفیت زندگی مشخص گردد. معیارهای مورد استفاده در این تحقیق شامل قیمت مسکن(اجاره/خرید)، آلودگی محیطی، فاصله تا مراکز خرید، تراکم جمعیت، کیفیت مساکن، فضای تفریحی، دسترسی به مراکز درمانی و آینده شهری بود. در روش تحلیل شرایط واقعی، معیارهای مورد استفاده با استفاده از آنالیزهای GIS، مشاهده مستقیم و بعنوان مثال برای تحلیل قیمتها از نرم افزار مانند دیوار و شیپور استفاده شد. با استفاده از روش AHP میزان تاثیرگذاری معیارها در کیفیت زندگی محیط مشخص گردید و با ترکیب روش AHP با روش تاپسیس، محلات منطقه ۸ تبریز از لحاظ کیفیت زندگی رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که توجه به آینده(آینده نگری) شهری با ۲۳,۹۴ درصد تاثیرگذارترین عامل بود. در هر دو روش مورد استفاده محلات بالاحمام و تپلی باغ بالاترین و محلات منصور و مقصودیه پایین ترین کیفیت زندگی را داشتند. همچنین رتبهبندی تمام محلات در هر دو روش برهم منطبق بود که نشان دهنده پتانسیل بالای ساکنین در امر برنامه ریزی است.

تاپسیس، GIS، منطقه ۸ تبریز، کیفیت زندگی، محله بالاحمام