مرتضی خسرونیا - عضو هیئت علمی دانشکده معماری ، شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه
الهه فایضی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه ارومیه
مرتضی قریشی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه ارومیه
نعیمه کاظم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه ارومیه
زینب صابر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه ارومیه

گسترش شهرهای اسلامی و ازدیاد راه های کاروانی و ارتباطات اجتماعی و توسعه تبادلات اقتصادی موجب شکل گرفتن فضای بازرگانی و تولیدی مرسوم به بازارشدکه مرکزو محوراصلی اقتصاد شهرها شدند. بازارها بیشتر در امتداد مهمترین راه های اصلی شهر ساخته می شدند و در اغلب موارد راسته بازار شاهراه اصلی شهر نیز بود که مهمترین و شلوغ ترین دروازه ها را به مرکز شهر متصل می کرد. تجارت مهمترین فعالیتی است که در بازار صورت میگیرد . با گسترش شهرنشینی وساخته شدن راه ها وخیابان های اصلی در شهر ها باعث محصوریت و محدود شدن و حتی از بین رفتن بخش های بزرگی از بازار ها شد . بازار یک مجموعه واحد است و راسته ها نقش اتصال فضاهای بازار را برعهده دارند با از بین رفتن بخش میانی بازار گرایش مردم و اجتماع ، بخشی را به عنوان بازار می شناسند که پیوستگی در چارچوب فضایی آن رعایت شده باشد. بازار تاریخی ارومیه از جمله بازارهایی است که خیابان اصلی شهر سبب ازبین رفتن بخش های اعظم آن و متروکه شدن بخش دور افتاده بازار وتعطیلی اصناف آن بخش شده است . در این مقاله به بررسی ارتباط سرای حلاجان و راسته نوبخت می پردازیم که خیابان کشی سال ۱۳۲۳ باعث از بین رفتن راه های ارتباطی فضایی و ارزش های فرهنگی واقتصادی در این بخش بازار شده است و با طراحی این بخش با رویکرد معماری میان افزا باعث بازگردانی ارزش های از دست رفته بازار ونحوه آگاه سازی مردم درباره ی یکپارچه بودن بازار پرداخته ایم.

بازار تاریخی ارومیه ، سرای حلاجان ، خیابان امام خمینی (ره) ، باززنده سازی ، معماری معاصر ایرا ن