علی آدمی - دانشیار گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی
محمد حسین انصاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای گرایش مطالعات اروپا، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

رشد اقتصادی چشمگیر قطر در دو دهه اخیر، این کشور را از جایگاه یک کشور کوچک و غیراثرگذار در معادلات بین المللی به بازیگری اثرگذار در سطح منطقه و جهان تبدیل کرده است. بخش اعظم ارتقاء جایگاه قطر در سطح بین المللی، مرهون بهره برداری از منابع عظیم انرژی و سرمایه گذاری منافع حاصله در مناطق مختلف جهان بوده است. رویکرد جدید قطر برای تنوع بخشی اقتصادی و دستیابی به توسعه متوازن و پایدار خصوصا پس از تحولات مرتبط با بهار عربی، سیاستگذاران قطری را به سمت بهره برداری از ظرفیت ها و تجربیات سایر کشورها سوق داده است. در این رابطه اروپا شریکی مهم برای قطر محسوب می شود. این مقاله با هدف بررسی روابط قطر با اتحادیه اروپایی بر اساس اولویت ها و منافع فعلی و آتی قطر از دو منظر روابط دوجانبه و منطقه با منطقه نگاشته شده است. سوال اصلی آن است که اولویت های سیاست خارجی قطر برای توسعه روابط با اتحادیه اروپایی کدامند؟ فرضیه این پژوهش آن است که اولویت اصلی قطر در گسترش روابط با اتحادیه اروپایی، توسعه روابط در عرصه های اجتماعی-اقتصادی است. با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی این نتیجه حاصل شد که به دلیل اتکای امنیتی-دفاعی قطر به ایالات متحده و تلاش این کشور برای دستیابی به تنوع اقتصادی و توسعه پایدار، اولویت های سیاست خارجی قطر در ارتباط با اتحادیه اروپایی به سمت تعاملات اجتماعی-اقتصادی سوق پیدا کرده است. این رویکرد، اتحادیه اروپایی را به بزرگترین صادرکننده کالا و خدمات، و مهم ترین تامین کننده فناوری های روز و مهم تر از همه تامین کننده ملزومات تنوع بخشی لازم برای پیشرفت های اجتماعی-اقتصادی در جامعه قطر تبدیل کرده است.

قطر, اتحادیه اروپایی, توسعه اجتماعی-اقتصادی, تنوع بخشی اقتصادی, توسعه پایدار