بررسی های سنگ شناسی سنگ های آذرین مافیک و فلسیک پنجره زمین ساختی ترازوج – سوسهاب (شمال شرق هشجین – شمال غرب ایران)

پنجره زمین­ساختی ترازوج - سوسهاب در مرز بین روستاهای ترازوج و سوسهاب و در انتهای شمال­شرق ورقه ۱:۱۰۰۰۰۰ هشجین واقع است. این منطقه بخشی از نوار ماگمایی ترشیری البرز غربی محسوب می­شود. سنگ­های آذرین مافیک شامل بازالت با دبی گدازه­های بالشتی و توده­های گابرویی بوده و سنگ­های آذرین فلسیک شامل گرانیت و روانه­های تراکیتی هستند. کانی­های اصلی تشکیل دهنده سنگ­های گابرویی و بازالتی شامل پلاژیوکلاز، الیوین و کلینوپیروکسن بوده و کانی­های اصلی تشکیل دهنده سنگ­های گرانیتی شامل پلاژیوکلاز، ارتوکلاز و کوارتز هستند و تراکیت­ها بیشتر از پتاسیم فلدسپار تشکیل شده­اند. ماگمای مولد سنگ­های گابرویی و بازالتی دارای سرشت آهکی قلیایی و ماگمای مولد توده­های گرانیتی و تراکیتی شوشونیتی است. بررسی نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به کندریت و گوشته اولیه در بازالت­ها و گابروها نشانگر غنی­شدگی عناصر خاکی نادر سبک (LREEs) نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (HREEs) است. غنی­شدگی از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) و LREE و تهی­شدگی از HREE در این الگو می­تواند نشانگر نرخ کم ذوب، گریزندگی بالای CO۲/H۲O در محیط تشکیل ماگما و یا عمق زیاد تشکیل ماگمای مولد بازالت و گابرو باشد. بررسی نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به کندریت و گرانیتوییدهای پشته میان اقیانوسی (ORG) در گرانیت­ها و تراکیت­ها نشانگر غنی­شدگی LREEها و عناصر ناسازگار نسبت به HREEهاست. در این الگوها، تهی­شدگی مشخصی از Eu (به ویژه در گرانیت­ها) دیده می­شود. سنگ­های گابرویی و بازالتی در یک محیط اقیانوسی با گرایش به انواع بازالت­های پشته­های میان اقیانوسی نوع مورب غنی شده (E-MORB) قرار دارند و گرانیت­ها و تراکیت­های همراه با این مجموعه وابسته به گرانیتوئیدهای غیرکوهزایی (نوع A) و زیر گروه A۱ هستند. این ویژگی­ها نشان می­دهد که رخنمون­های مورد بررسی در پنجره زمین­ساختی ترازوج- سوسهاب وابسته به ماگمایی کافتی و گشایش باریکه اقیانوسی پالئوتتیس (پالئوتتیس دوم) در شمال­غرب ایران هستند.      

Keywords:

Paleo-Tethys , enrichment , anorogenic , Tarazuj-Susahab , Hashjin , پالئوتتیس , غنی شدگی , غیرکوهزایی , ترازوج-سوسهاب , هشجین.