بررسی اثر زمینه گرایی بر تاب آوری فضایی در بازار تاریخی تبریز با تمرکز بر قابلیت های فضایی
عنوان مقاله: بررسی اثر زمینه گرایی بر تاب آوری فضایی در بازار تاریخی تبریز با تمرکز بر قابلیت های فضایی
شناسه ملی مقاله: JR_URBS-10-38_008
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_URBS-10-38_008
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
راحله عبدالهی - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
اسلام کرمی - استادیار، گروه معماری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
احد نژادابراهیمی - دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
لیلا رحیمی - استادیار گروه معماری دانشکده عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
خلاصه مقاله:
راحله عبدالهی - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
اسلام کرمی - استادیار، گروه معماری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
احد نژادابراهیمی - دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
لیلا رحیمی - استادیار گروه معماری دانشکده عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
عدم تابآوری برخی از فضاهای معاصر و رهاسازی در برابر تحولات بهعنوان معضل جدی در ساختار شهرهای معاصر مطرح است که تبعات فراوانی را در عرصه حیات شهرها به دنبال داشته است. به نظر میرسد عمر کوتاه فضاها بهواسطه همخوانی با زمینه و برخورداری از ویژگیهای محیطی قابل اصلاح و بهبود باشد تا در برخورد با اختلالات، تابآوری لازم را در پی داشته باشند. ازاین رو هدف تحقیق حاضر که به منظور ارتقای پایداری و هویت شهری انجام یافته، بررسی تاثیر مولفههای زمینهای و قابلیتهای فضایی بر تابآوری فضایی بازار تاریخی تبریز است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی_تحلیلی مبتنی بر تحلیل پرسشنامهها بهروش همبستگی است. در این مطالعه متغیرهای زمینهای و قابلیتهای فضایی به عنوان متغیرهای مستقل و متغیرهای تابآوری بهعنوان متغیرهای وابسته مورد سنجش قرار گرفت. با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۵۷ نفر از مراجعان بازار تاریخی تبریز بهعنوان نمونه آماری انتخاب و ضریب آلفای کرونباخ برای سئوالات پرسشنامه ۸۹۹/۰ محاسبه شد که بیانگر پایایی مناسب ابزار تحقیق است. برای تحلیل دادهها و سنجش وضعیت موجود از آزمون t مستقل و برای بررسی روابط همزمانی و میزان اثرگذاری میان متغیرها از آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان داد، رابطه معنیداری بین مولفههای زمینهای (کالبدی، تاریخی، فرهنگی و اقلیمی_محیطی) و قابلیتهای فضایی (انعطافپذیری، تطبیقپذیری، تغییرپذیری و واکنشپذیری) با تابآوری فضایی برقرار است و بیشترین اثرگذاری بهترتیب مربوط به قابلیتهای تطبیقپذیری و واکنشپذیری و سپس مولفههای اقلیمی و تاریخی زمینهای است؛ در حالی که قابلیت تطبیقپذیری و زمینه اقلیمی دارای کمترین امتیاز هستند. همچنین یافتهها حاکی از آن است که زمینه فرهنگی و اقلیمی از نظر میزان برخورداری از قابلیت های فضایی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. در نتیجه بازار تاریخی تبریز از لحاظ تابآوری بیشتر تحت تاثیر قابلیتهای فضایی و سپس مولفههای زمینهای قرار دارد؛ یعنی علاوه بر تواناییهای فضایی باید به مولفههای زمینهای نیز توجه گردد. تاکید توام به هر دو ویژگی در کاهش آسیبپذیری و افزایش تابآوری موثر واقع خواهد شد و رسیدن به تابآوری مستلزم همخوانی فضا با زمینه است که توانایی مقابله فضا با اختلالات، با ارتقای قابلیت فضایی از طریق پتانسیل ذاتی زمینه تحقق مییابد.
کلمات کلیدی: بازار تاریخی تبریز, زمینه گرایی, تاب آوری, قابلیت فضایی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1252857/