پروین علی میرزایی - دانش آموخته تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ملاثانی، ایران
مرتضی چاجی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ملاثانی، ایران

زمینه مطالعه: استفاده از افزودنی­هایی نظیر گیاهان دارویی ممکن است منجر به بهبود فرآیند هضم و تخمیر و در نتیجه تولید حیوان شود. هدف: آزمایش حاضر با هدف تعیین بهترین مقدار استفاده از گیاه کاکوتی در جیره بره­های پرواری و یافتن اثر آن بر ویژه گی های هضمی، تخمیری، عملکردی، خونی و کیفی لاشه و گوشت انجام شد. روش‎کار: مقادیر مختلف کاکوتی (۰، ۲/۰، ۴/۰، ۶/۰، ۸/۰، ۱ درصد) به یک جیره بره پرواری افزوده شد و بهترین جیره با روش تولید گاز انتخاب شد، سپس در تغذیه بره­های نر با میانگین وزن ۲±۴۱ کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تیمار و ۶ تکرار استفاده شد. جیره های انتخاب شده برای تغذیه بره ها شامل: جیره شاهد (فاقد کاکوتی) و جیره شاهد مکمل شده با مقادیر ۲/۰ یا ۴/۰ درصد کاکوتی بودند. مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، عملکرد پروار، فراسنجه­های خونی و تخمیری شکمبه، جمعیت پروتوزوآ، برخی ویژه گی های کیفی گوشت اندازه گیری شدند. در پایان دوره بره ها کشتار و اجزای لاشه مورد تجزیه و وزن کشی قرار گرفت. نتایج: نتایج آزمایش نشان داد که پتانسیل تولید گاز، عامل تفکیک، ماده آلی واقعا تجزیه شده، ماده خشک مصرفی، قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین، الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی، غلظت گلوکز، کلسترول، تری­گلیسرید، نیتروژن اوره ای خون، جمعیت پروتوزوآ، تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. برای میانگین افزایش وزن روزانه، کل اضافه وزن بره ها، تولید توده میکروبی بین جیره های آزمایشی تفاوت معنی­داری وجود داشت و در تیمار حاوی ۲/۰ درصد کاکوتی بیشترین مقدار بود. ویژه گی آنتی اکسیدانی و شاخص های رنگ سنجی و pH گوشت تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. نتیجه­گیری نهایی: در کل طبق آزمایش های دامی بهترین مقدار استفاده از گیاه کاکوتی ۲/۰ درصد بود که در برخی از صفات تخمیری و عملکردی بهبود ایجاد کرد.

تولید گاز, خاصیت آنتی اکسیدانی, فراسنجه های خونی, قابلیت هضم, شاخص های رنگ سنجی