مطالعه شیوع سرمی طاعون نشخوارکنندگان کوچک در شهرستان گرمسار: تاثیر عوامل خطر محیطی و میزبانی

زمینه مطالعه:طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) یک بیماری ویروسی و مسری با درصد شیوع و کشندگی بسیار بالا است که در خاورمیانه، جنوب غرب آسیا و قاره آفریقا یک بیماری بومی بوده و باعث بروز خسارت های اقتصادی در گله های گوسفند و بز در این مناطق می گردد. مطالعات نشان داده فاکتورهای خطر محیطی و میزبانی می تواند بر روی شدت و ضعف همه گیری ناشی از این بیماری اثرگذار باشد. هدف: در این مطالعه شیوع سرمی طاعون نشخوارکنندگان کوچک در شهرستان گرمسار و حومه و تاثیر فاکتورهای میزبانی شامل گونه دامی، جنسیت، سن و فاکتورهای محیطی شامل فصل نمونه گیری، منطقه جغرافیایی و موقعیت نمونه گیری مورد بررسی قرار گرفت. روش‎کار: از ۱۸۰ راس گوسفند و بز نمونه خون وداجی در سه فصل بهار، تابستان و پاییز اخذ و پس از سانتریفیوژ و جداسازی نمونه سرم به روش الایزای رقابتی پاسخ پادتن و وجود آلودگی سنجیده شد. نتایج: شیوع ظاهری آلودگی در نشخوارکنندگان کوچک شهرستان گرمسار و حومه برابر با ۴۴/۲۴ درصد و شیوع واقعی برابر با ۹۱/۲۳ درصد بود. نتایج نشان داد که گونه ی دامی (۰۸/۰ p =)، جنسیت (۱۴/۰ p =) و سن (۹۸/۰ p =) با شیوع سرمی ارتباط آماری معنی داری ندارند. اما بین فصل (۰۳/۰ p =)، منطقه جغرافیایی (۰۰۰۴/۰ p =) و محل نمونه گیری (۰۰۰۱/۰ p =) با شیوع سرمی ارتباط معنی داری وجود داشت. همچنین نسبت شانس ابتلا در فصل پاییز ۶۲/۲ برابر (فاصه اطمینان ۹۵ درصد: ۰۲/۶ – ۰۶/۰؛ ۰۵/۰ p <) سایر فصول و در جنوب شرقی شهرستان گرمسار ۷۱/۶ برابر (فاصه اطمینان ۹۵ درصد: ۶۰/۱۷–۰۱/۳؛ ۰۵/۰ p <) بیشتر از دیگر نقاط جغرافیایی بود. نسبت شانس ابتلا به طاعون نشخوارکنندگان کوچک در روستای محمود آباد ۶۳/۶۳ برابر (فاصه اطمینان ۹۵ درصد: ۹۳/۱۳۲ – ۱۴/۱۲؛ ۰۵/۰ p <) بیشتر از دیگر روستاها بود. نتیجه­گیری نهایی: مطالعه حاضر ثابت کرد بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در شهرستان گرمسار و حومه بومی است و عوامل خطر محیطی اثرگذاری بیشتری بر شیوع سرمی در مقایسه با عوامل خطر میزبانی دارند. لذا به منظور کنترل بیماری در مناطق آندمیک باید به فاکتورهای خطر محیطی توجه بیشتری شود و با انجام واکسیناسیون در بازه های زمانی و مناطق حساس قبل تغییرات محیطی پر خطر احتمال بروز موارد همه گیری را به حداقل رساند.

Keywords:

الایزای رقابتی , گوسفند , بز , طاعون نشخوارکنندگان کوچک , عوامل خطر