نقد و بررسی قاعده بودن سیاق در پرتو تفاسیر قران کریم

تاریخ دریافت: ۱۰/۱۱/۱۳۹۸   |   تاریخ پذیرش: ۲۰/۰۳/۱۳۹۹ هر قاعده ای خصوصیات و ممیزات ویژه خود را دارد که سیاق فاقد آن ویژگی ها است، لذا نمی توان آن را یک قاعده نامید؛ ماهیت سیاق و نوع دلالت آن باتوجه به آراء و نظرات مفسرین قرآن کریم، زبان شناسان و لغویین، علمای علوم بلاغی، ادباء، فقهاء و اصولیین، قابل اثبات است. بزرگ ترین دلیل و شاهد بر اینکه سیاق ماهیتا دلالت است نه قاعده، این است که مفسرینی مانند ابن جریر طبری، علامه طباطبائی و شهید صدر بااینکه به سیاق استناد کرده اند، هیچ کدام به عنوان قاعده از آن نام نبرده اند. مسلما برخی در تلقی کردن سیاق به عنوان یک قاعده بیراهه رفته اند و در این زمینه ایرادات و ابهاماتی اساسی وجود دارد. در این نوشتار که به روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده با استناد به نظرات و آرای مفسرین و دانشمندان، عدم قاعده بودن سیاق به اثبات رسیده و نظریه دلالت بودن آن تقویت گردیده است. سوالات دیگری که در این مقاله مطرح شده این است که آیا سیاق مقوله ای لفظی است یا عقلی؟ آیا سیاق یک نوع دلالت اقتضاء یا تنبیه و اشاره است؟ و حجیت هریک از آنها از باب حجیت ظواهر است یا نه؟ © حبیب نژاد، س.الف؛ زرگوش نسب، ع.ج؛ بخرد، م. (۱۴۰۰). نقد و بررسی قاعده بودن سیاق در پرتو تفاسیر قران کریم، دوفصل نامه پژوهش های تفسیر تطبیقی. ۶ (۱۲)، ۱۶۰-۱۳۳.  Doi: ۱۰.۲۲۰۹۱/PTT.۲۰۲۰.۳۹۸۸.۱۴۹۶

Keywords:

تفسیر قرآن , سیاق , قاعده سیاق , دلالت سیاق , ماهیت سیاق