سجاد بشرپور - Professor of Psychology, Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
شیرین احمدی - Ph.D. Student of Psychology, Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
فاضله حیدری - Ph.D. Student of Psychology, Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

اهدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین الگوی روابط ساختاری پیش­بینی ولع مصرف مواد بر اساس سوء رفتار دوره کودکی، هیجان ­پذیری منفی و تکانشوری با نقش میانجی تنظیم رفتاری هیجان انجام گرفت. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. کلیه افراد وابسته به مواد که در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ به مراکز ترک اعتیاد شهر اردبیل مراجعه کردند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. تعداد ۲۲۰ نفر از این افراد به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به پرسش نامه های ولع­ مصرف، سوء رفتار دوره کودکی­، هیجان­پذیری منفی، تکانشوری و تنظیم رفتاری هیجان پاسخ دادند. داده ها نیز به وسیله شاخص­های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و مدل­یابی معادله ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS ۲۵ و ۸.۸ Lisrel تحلیل شد. یافته ­ها: نتایج نهایی مدل معادلات ساختاری نشان داد که پیش بینی ولع مصرف بر اساس سوء رفتار دوره کودکی، هیجان ­پذیری منفی و تکانشوری با نقش میانجی تنظیم رفتاری مثبت و منفی هیجان (به غیر از ارتباط تکانشوری با ولع مصرف) تایید می شود. شاخص های نیکویی برازش RMSEA، cFI، PNFI،  IFI نیز حاکی از برازندگی مطلوب مدل پیشنهادی و تطابق آن با داده های تجربی بود. نتیجه­ گیری: این نتایج نشان می دهد که سوء رفتار دوره کودکی، هیجان­پذیری منفی و تکانشوری علاوه بر اثر مستقیم بر ولع مصرف مواد با ایجاد اختلال در تنظیم رفتاری هیجان می توانند اثری غیرمستقیمی بر ولع مصرف مواد داشته و مانعی برای درمان اختلالات مصرف مواد باشند. این نتایج در طراحی مداخلات مربوط به درمان مصرف مواد کاربرد دارد.

craving, childhood Abuse, Negative Emotionality, Impulsivity, Behavioral Emotion Regulation, ولع مصرف, سوء رفتار دوره کودکی, هیجان پذیری منفی, تکانشوری, تنظیم رفتاری هیجان