فرهاد عوض نژاد - استادیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی و حرفه ای شهید باهنر شیراز
حمیدرضا شیبانی - مدرس، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی و حرفه ای شهید باهنر شیراز

رنگ، عنصری شاخص و کلیدی در معماری مساجد ایران محسوب می شود. مساجد شاخص شیراز منسوب به دوره قاجاریه دارای تزئیناتی شاخص از جمله کاشی کاری (هفت رنگ، معرق و معقلی)، کتیبه نگاری، حجاری، ارسی (شیشه های رنگی)، گره چینی و مقرنس است. مسجد نصیرالملک شیراز به دلیل تزئینات گسترده اش به «نگین مساجد ایران» شهرت یافته است. هدف پژوهشگر در پژوهش حاضر، بررسی پالت رنگی موجود در تزئینات وابسته به معماری مسجد نصیرالملک است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و اطلاعات موجود با مطالعه منابع کتابخانه ای و پژوهش میدانی گردآوری، مطالعه و بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که پالت رنگی غالب در بنا فام های گرم است، موضوعی که تا پیش از آن در معماری مذهبی (مساجد) چندان رایج نبوده و مسجد نصیرالملک شیراز به دنبال ساختارشکنی در پالت رنگی بناهای مذهبی (مساجد) بوده است که این مهم سبب افزایش غنای حسی و بصری معماری مسجد شده است. مطالعه و بررسی رنگ در معماری بناهای تاریخی می تواند مرجع و پاسخگوی هنرهای تجسمی و کاربردی معاصر باشد.

رنگ, شیراز, کاشی هفت رنگ, مساجد, مسجد نصیرالملک, هنر قاجار