امیر عباسی قلعه شاهی - کارشناس ارشد فلسفه اخلاق، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
ابولقاسم فنائی - استادیار فلسفه، دانشکده فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.

این مقاله حقوق شهروندی را از منظر اخلاق بررسی می کند. در اخلاق هنجاری رویکردهای گوناگونی وجود دارد که در هر یک از آنها منظر اخلاقی به شکل خاصی صورت بندی می شود. از میان این رویکردها ابتدا پنج رویکرد متفاوت را به اجمال شرح می دهیم و سپس می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که «از منظر هر یک از این رویکردها حقوق شهروندی چه منزلت و وضعیتی پیدا می کند؟». مقاله سه بخش دارد. پس از طرح مباحث مقدماتی در بخش (۱)، در بخش (۲) سرشت قانون در فلسفه حقوق را به اجمال بررسی می کنیم. بخش (۱/۳) به بررسی حقوق شهروندی از منظر اخلاق فضیلت مدار اختصاص دارد. در بخش (۲/۳) حقوق شهروندی از منظر اخلاق وظیفه گرا مورد بررسی قرار خواهد گرفت. بخش (۳/۳) حقوق شهروندی را از منظر اخلاق فایده گرا شرح می دهد. و سرانجام، بخش (۴/۳) به بررسی حقوق شهروندی از منظر اخلاق عدلیه (معتزله و امامیه) و اخلاق اشعری می پردازد.

حقوق شهروندی, اخلاق وظیفه گرا, اخلاق فایده گرا, اخلاق فضیلت مدار, اخلاق معتزلی, اخلاق اشعری