محمدهادی محمدی سیجانی - دانشجوی دکتری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز
مهرداد جاویدی نژاد - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

از عوامل انسجام و یکپارچگی در معماری ایران در اعتقادات و مذهب مردم این کشور نهفته است. معماری ایران پس از ظهور اسلام اتش کده ها را به مسجد تبدیل و مساجد به مرور زمان شکل تکمیل یافته ای به خود گرفتند. با ورود تدریجی اسلام به کشور تغییراتی در معماری ایجاد شد، در این دوره معماری ایران چندان به دنبال ابداع نبود بلکه می کوشید تکمیل کننده ی معماری پیش از خود باشد. این پژوهش با رویکرد تحلیلی- توصیفی، منابع کتابخانه ای و تحقیقات میدانی سعی در بررسی بناهای ایمانی-عقیدتی، قبل و بعد از اسلام دارد. به نظر می رسد معماری ایران بعد از ورود به اسلام تحت تاثیر تعلیمات اسلامی تداوم یافته و به اوج خود رسیده باشد. سوال اصلی این است که شاخص های تعیین کننده ی معماری دردوره قبل از اسلام و پس از آن در بناهای ایمانی و عقیدتی چه بوده است؟ هدف این تحقیق شناخت عوامل اصلی معماری بناهای مذهبی ایران است که شالوده ی آن تفکر،فرهنگ، اقلیم، اقتصاد و سایر عوامل شکل دهنده در آن نقش اساسی داشته زیرا این بناها درطول تاریخ علاوه بر نقش مذهبی دیگر نقش های فرهنگی و اجتماعی را نیز ایفا می نمودند، این پژوهش سعی در شناخت و بررسی شاخص های تعیین کننده ی معماری ایرانی در دوره پیش و پس از اسلام در بناهای ایمانی-عقیدتی را دارد که با توجه به نقش اساسی این بناها و نمود تفکر و فرهنگ ایران در قبل و بعد از اسلام میتوان به تداوم معماری ایرانی و احیاء اصالت ها طبق نیازهای روز به معماری معاصر کمک کند و معماری ایران را از بی هویتی که امروز به آن دچار است نجات دهد.

معماری ایرانی، تاریخ معماری ، ایمانی-عقیدتی