محمد امجدی - دانشجو، کارشناسی ارشد حفاظت آب و خاک، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
عبدالواحد خالدی درویشان - دانشیار، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

پژوهش حاضر به منظور ارز یابی اثر منطقه مسکونی بر ویژگی های ژئوشیمیایی رسوبات بستر در حوزه آبخیزمعرف خامسان در استان کردستان انجام شد. برای این منظور از رسوبات بستر آبراهه اصلی قبل و بعد ازمحدوده روستای خامسان نمونه برداری شده و برای اندازه گیری غلظت ۵۳ عنصر ژئوشیمیایی به آزمایشگاهارسال شد. تاثیر منطقه مسکونی بر غلظت عناصر از طریق محاسبه درصد تغییرات به دست آمد. درصدتغییرات تعداد ۱۱ عنصر شامل بریلیم، کادمیم، مس، این دیم، پتاسیم، نیوبیم، آنتیموان، روی، توریم، قلع وزیرکونیم بیش از ۲۰ درصد بود. منطقه مسکونی باعث افزایش غلظت عناصر بریلیم، کادمیم، پتاسیم، سدیم،نیوبیم، سلنیم، قلع و روی شد که احتمالا ناشی از اضافه شدن فاضلاب های خانگی و به ویژه کودهای دامی بهرودخانه است. همچنین منطقه مسکونی باعث کاهش غلظت عناصر سزیم، مس، ایندیم، انتیموان، تربیم،توریم و زیرکونیم شد که می تواند با عوامل مختل فی مانند وجود پوشش گیاهی فشرده در بازه رودخانه درداخل منطقه مسکونی و نیز شیب کم رودخانه مرتبط باشد. انجام مطالعات بیشتر برای بررسی دقیق دلایل اینتغییرات ضروری است.

فاضلاب، فلزات سنگین، کود آلی، کیفیت رسوب