فاطمه حسنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد فیزیک و حفاظت خاک، دانشگاه ولیعصر رفسنجان
عطااله خادم الرسول - استادیار و دانشیار گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

شور و سدیمی شدن خاک ها، ازجمله پدیده های تخریب خاک محسوب می شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به طور فزاینده ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می گردد. یکی از روش های اصلاح و بهبود کیفیت خاک های شور و سدیمی، کاربرد زغال های زیستی و کمپوست است. در این پژوهش تیمارها شامل زغال زیستی حاصل از باگاس نیشکر،کنوکارپوس و پوست پسته در سطوح ( ۲ و ۴ درصد) و همچنین کمپوست (در سطوح ۲ و ۴ درصد وزنی) و در سطوح رطوبتی ( ۲۵ و ۵۰ و ۷۰ درصد رطوبت مزرعه) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در ۳ تکرار اعمال شد. این پژوهش به صورت گلدانی و با یک دورهی انکوباسیون ۴ ماهه صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که در اثر افزودن ۴ درصد زغال زیستی کنوکارپوس در سطح رطوبتی ۲۵ درصد ظرفیت مزرعه بیشترین میزان رطوبت اشباع به دست آمد. همچنین افزودن تیمار ۴ درصدی بقایای کنوکارپوس در سطح رطوبتی ۷۰ درصد ظرفیت مزرعه به خاک سبب افزایش ظرفیت زراعی نسبی شد. این پژوهش نشان داد که کاربرد زغال های زیستی و کمپوست به عنوان اصلاح کننده هایی مناسب جهت بهبود ویژگی های نگه داشت رطوبتی خاک های شور و سدیمی محسوب می شوند. بر اساس نتایج این پژوهش، زغال زیستی بقایای کنوکارپوس بیشترین تاثیر را بر روی ویژگی های نگه داشت رطوبتی خاک های شور و سدیمی منطقه ی مطالعاتی نشان داد. بدین ترتیب میتوان از این اصلاح کننده ی آلی به عنوان یک تیمار اثربخش در راستای تحقق اهداف مدیریت بقایای آلی استفاده نمود.

خاک های شور و سدیمی، اصلاح کننده خاک، مدیریت پایدار