بررسی منشا ورودی ترکیبات PAH و آلکان های نرمال در میگو سفید Metapenaeus affinis در سواحل شمال غربی خلیج فارس با تاکید بر ارزیابی ریسک خطر

خلیج فارس یکی از مهم ترین پهنه های آبی در جهان بوده که به واسطه منابع غنی نفت و گاز همواره مورد بهره برداری قرار گرفته است. آلودگی شدید در خلیج فارس به خصوص آلودگی ناشی از ترکیبات هیدروکربنی باعث بروز نگرانی در خصوص بروز سمیت در آبزیان و ریسک خطر ناشی از آن در مصرف کنندگان این موجودات شده است. بر همین اساس در این مطالعه به منظور بررسی غلظت و منشا ترکیبات PAH در میگوی سفید ( Metapenaeus affinis) در آبان ۱۳۹۸ با نمونه برداری از ۴ منطقه صیادی (بندر امام خمینی، بندر ماهشهر، سجافی و بهرگان) واقع در آب های شمال غربی خلیج فارس با ۷ تکرار ( ۵ تکرار بافت عضله و ۲ تکرار بافت کامل) انجام گرفت. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه، آماده سازی و آبزدایی شده، سپس برای استخراج ترکیبات PAH و آلکان های نرمال از دستگاه سوکسله، جداسازی ترکیبات از دو مرحله کروماتوگرافی ستونی و بعد از آن جهت بررسی غلظت از دستگاه کروماتوگرافی گازی طیف سنجی جرمی ( GC-MS ) استفاده گردید. غلظت ۲۹ و ۱۶ ترکیب PAH اولویت دار EPA در بافت عضله و نمونه کامل میگوی سفید به ترتیب ۴۰۴۷/۸۱-۱۶۴۴/۸۱ ، ۴۸۳۸/۳۵-۳۰۵۹/۰۰ و برای ۱۶ ترکیب PAH و ۱۷۲۸-۶۰۷/۹۳ و ۱۷۳۳/۹۸-۱۲۵۱/۵۲ نانوگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. همچنین غلظت آلکان های نرمال در بافت عضله میگوی سفید در محدوده ی ۳۱۵۳/۲۶ تا ۵۸۴۸/۶۸ و در نمونه کامل میگوی سفید ۶۱۲۷ تا ۷۴۱۳/۰۷ میکروگرم بر گرم وزن خشک یافت گردید و منشا این ترکیبات در اغلب ایستگاه ها پتروژنیک تعیین گردید. ریسک خطر مرتبط با مصرف میگوی سفید Metapenaeus affinis نسبت به ترکیبات PAH برای بافت عضله (فرمول در متن اصلی مقاله) و نمونه کامل (فرمول در متن اصلی مقاله) بر اساس مقدار مصرفی آن در ایران (مصرف کم تا متوسط) نسبت به حد قابل قبول EPA که معادل با ۱۰(-۶) بالاتر بوده و نزدیک به حد مخاطره آمیز قرار دارد.

Keywords:

میگوی سفید Metapenaeus affinis , ترکیبات PAH , آلکان های نرمال , خلیج فارس , رسوبات سطحی