رشک؛ نقادی کی یرکگور از عصر تامل بازتابی

سورن کی­یرکگور (۱۸۰۳-۱۸۵۵م)، متفکر دانمارکی قرن نوزدهم میلادی را اکثرا با اندیشه او درباره حیات فردی انسان در نسبت با ایمان مسیحی می­شناسند؛ اما در کنار این حوزه، کی­یرکگور به حیات اجتماعی یا مدنی انسان نیز پرداخته است، گرچه دیدگاه­های او در این زمینه معمولا کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. مقاله حاضر می­کوشد تا با توجه به مباحثی که کی­یرکگور در کتاب دو عصر مطرح کرده است، دیدگاه او را درباره حیات جمعی از منظری خاص بررسی کند. در ابتدا از پدیده رشک و گونه­های مختلف آن در آثار کی­یرکگور سخن به میان خواهد آمد. سپس، بیان خواهد شد که کی­یرکگور چگونه حرکت فلسفه غرب از آغاز عصر جدید تا سیستم هگلی را بازنماینده عصری قلمداد می کند که آن را «عصر تامل بازتابی» می­خواند و در تقابل با «عصر انقلاب» قرار می­دهد. همچنین خواهد آمد که او چگونه برخلاف ادعای هگل، «فراکران­نگری» را مسیری برای برون­رفت از پدیده تامل بازتابی نمی­داند، بلکه اتفاقا آن را کامل­کننده مسیری می­داند که با تامل بازتابی آغاز شده است. در نهایت، نقادی کی­یرکگور از عصر تامل بازتابی با تمرکز بر پدیده رشک تبیین می شود و دو روی سکه این عصر، یعنی وجوه تهدیدگر و رهایی­بخش آن، از دیدگاه کی­یرکگور بررسی خواهد شد.

Keywords:

دو عصر , عصر انقلاب , عصر تامل بازتابی , فراکران نگری , رشک