طناز پورآباده - مهندسین مشاور پایندآب توان
مهدی فصیحی
علیرضا دلال زاده

تعیین حد بستر و حریم رودخانه ها در راستای صیانت ازمنابع ملی و کاهش خسارات سیل، امکان حفاظت رودخانه در مقابل دست اندازی و احداث هر گونه تاسیسات غیر مجاز در آن را فراهم می سازد. در مقاله حاضر یکی از روش های تعیین پهنه بندی سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله (که به آن بستر رودخانه اطلاق میشود) و حریم رودخانه، بر اساس ایین نامه های مصوب وزارت نیزو و با بهره گیری از روش های علمی و تلفیق نرم افزارهای جدید به منظور افزایش سرعت و دقت محاسبات و تهیه بانک اطلاعاتی نتایج، مورد بررسی قرار گرفته است. اینروش به صورت موردی بر روی 54 کیلومتر از طول رودخانهشور (حوضه زاینده رود) انجام گرفته است. به منظور تعیین حد بستر و حریم این رودخانه ازنرم افزارهای مبتنی بر عوارض زمین ( نرم افزار Land Desktop از سری نرم افزارهای Autodesk) و مدلسازی هیدرولیکی (HEC-RAS) بهره گرفته شده است. پس از تعیین بستر رودخانه، با در نظر گرفتن بررسی های اجتماعی، کاربری اراضی و ریخت شناسی رودخانه وبر اساس آیین نامه های موجود، حریم این رودخانه نیز در مقاطع مختلف تعیین گردیده است و بر این اساس کاربری های مجاز و غیر مجاز برای بستر و حریم رودخانه در نواحی مختلف بر روی نرم افزارهای مبتنی بر داده های مکانی و توصیفی پیاده گردید. در این مقاله ترکیب و تلفیق نتایج به کارگیری دو نرم افزار برای افزایش دقت و سرعت محاسبات تشریح می گردد.

بستر ، حریم ، پهنه بندی سیل ، رودخانه شور ، Land Desktop , HEC-RAS